Powstaje jeszcze jeden problem dotyczący art. 9 KPP. Brakuje jakiejkolwiek kompetencji UE dotyczącej regulowania prawa do zawarcia małżeństwa. „Dlatego można zapytać, [...] w jakich okolicznościach ustawa krajowa dotycząca prawa do zawarcia małżeństwa mogłaby naruszyć art. 9 KPP? Jeżeli odpowiedź będzie taka, że nie może to mieć miejsca, gdyż zawieranie małżeństwa regulowane jest wyłącznie przez prawo krajowe, to wówczas powracamy do zasadniczego pytania, po co podjęto próbę włączenia [do KPP — przyp. B.B.] prawa do zawarcia małżeństwa i prawa do założenia rodziny i jego ochrony, skoro jest ono chronione na poziomie krajowym przez ustawy i konstytucje, a także przez art. 12 EKPC. To samo można powiedzieć o wyraźnej większości praw zawartych w Karcie, jak np. postanowień dotyczących praw dziecka, prawa do sprawiedliwego procesu czy prawa do ochrony zdrowia”.

Należy w tym kontekście podkreślić, że państwo, od wieków wspierając małżeństwo, dostrzegało korzyści dla społeczeństwa wynikające z istnienia sformalizowanego związku kobiety i mężczyzny, związku trwałego i stabilnego, w którym małżonkowie wzajemnie wspierają się, dzieląc obowiązkami i zarządzając wspólnym majątkiem, opiekują się dziećmi, jeżeli takie pojawią się w ich związku. Dano temu wyraz, zapewniając małżeństwu szczególną ustrojową pozycję w stosunku do innych możliwych form współżycia ludzi i zachęcając do jego zawierania poprzez przyjęcie rozwiązań prawnych dotyczących różnych aspektów życia jednostek i funkcjonowania społeczeństwa. Współcześnie takie pojmowanie małżeństwa zdecydowanie przeważa, zwłaszcza w kręgu państw, których ustrój wywodzi się z szeroko pojętej prawnej kultury europejskiej. Większość z nich nie uznaje prawnie ani żadnych związków par tej samej płci, ani konkubinatów osób różnej płci. Regulacje prawne dotyczące różnie definiowanych związków partnerskich (na różnym poziomie w hierarchii źródeł prawa) występują w 30 współczesnych państwach, a w 11 z nich nastąpiło rozszerzenie instytucji małżeństwa na pary jednopłciowe. Warto dodać, że w niektórych państwach lub częściach składowych państw federalnych pod wpływem dyskusji na temat konstytucyjnego ujęcia małżeństwa dopiero w ostatnich latach zdecydowano się na wprowadzenie do ustaw zasadniczych jednoznacznych formuł, podobnych do występującej w art. 18 Konstytucji RP. Korespondują z tą formułą także postanowienia Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, odzwierciedlające tradycyjną koncepcję małżeństwa i rodziny, jako związku kobiety i mężczyzny. W art. 12 EKPC zagwarantowano prawo do zawarcia związku małżeńskiego oraz prawo do założenia rodziny („Mężczyźni i kobiety w wieku małżeńskim mają prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny, zgodnie z ustawami krajowymi regulującymi korzystanie z tego prawa”). Europejski Trybunał Praw Człowieka przyznaje w swoim orzecznictwie, że ochrona rodziny w tradycyjnym sensie nadal stanowi jeden z celów Konwencji. Tradycyjną koncepcję rodziny zawierają również akty prawa międzynarodowego uniwersalnego, w których nazywa się ją „naturalną i podstawową komórką społeczeństwa” (art. 16 ust. 3 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka; art. 23 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych). Uznaje się w nich, że małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny (art. 16 ust. 1 deklaracji i art. 23 ust. 2 paktu).