Jeżeli chodzi o wsparcie pracodawców i pracowników w inwestowaniu w jakość kadr, pomysł jest dobry. Bazuje na koncepcji flexicurity, czyli modelu rynku pracy łączącego elastyczność stosowanych przez pracodawców rozwiązań z pomocą państwa w odnajdywaniu się na ewoluującym rynku. Ta pomoc to przede wszystkim sprawne służby zatrudnienia oraz wsparcie w zdobywaniu nowych umiejętności.

Gwarancją tego, że publiczne pieniądze będą wydawane na szkolenia i kursy wysokiej jakości, staną się trójstronne umowy szkoleniowe. To powrót do rozwiązań sprzed kilku lat. Wiele urzędów pracy z powodzeniem stosuje je do dziś, z uwagi na większą w porównaniu do pozostałych szkoleń efektywność.

Niezwykle istotna jest też zapowiedź odejścia od uchwalania tzw. standardów usług rynku pracy, czyli rozporządzenia szczegółowo opisującego sposób postępowania z bezrobotnymi. To właśnie na nadmierną biurokrację uskarżają się pracownicy urzędów pracy.

Poważnym problemem jest też powiązanie statusu bezrobotnego z prawem do ubezpieczenia zdrowotnego. Według szacunków resortu pracy, około jednej trzeciej bezrobotnych figurujących w dokumentach urzędów rejestruje się dla ubezpieczenia. Rozdzielenie tych kwestii poprawiłoby jakość świadczonych przez urzędy pracy usług. Bo ich pracownicy byliby w stanie poświęcić więcej czasu tym, którzy pracy naprawdę szukają.

Lifting czy metamorfoza?

Zapowiedziane zmiany mają być odpowiedzią na bolączki rynku pracy w Polsce. Na ile nowe przepisy okażą się liftingiem, a na ile będą rzeczywistą reformą – to się okaże dopiero w praktyce. Tym, co już wydaje się być pewnym i jest szczególnie wartościowe, jest zapowiadana ewaluacja przepisów oraz sięganie po uaktualnianą wiedzę ekspercką. To nowe podejście nazywane w literaturze polityką opartą na faktach jest zapowiedzią nowego trendu w projektowaniu nowych przepisów. Oby stał się on normą.

*Korzystałam z analizy Jana Rutkowskiego „Priorytety reformy rynku pracy. Synteza” opublikowanej na stronie internetowej MPIPS oraz Kwartalnej informacji o rynku pracy w II kwartale 2013, GUS

Marzena Haponiuk – socjolog, ekonomista, analityk ds. rynku pracy i polityki społecznej w Instytucie Obywatelskim.
Instytut Obywatelski