Publicystyka



Spór o polską rację stanu w roku 1937

"polityka równowagi"| Adolf Bocheński| Front Morges| II Rzeczpospolita| Józef Beck| Józef Piłsudski| Liga Narodów| Sowiety| Traktat Ryski| Trzecia rzesza| Władysław Sikorski

włącz czytnik

Studnicki głosił przede wszystkim tezę o nieefektywności sojuszu polsko-francuskiego. Po drugie, był przekonany o wrogości sowieckiej Rosji wobec Polski. Po trzecie, uważał, że zmiana status quo w Europie Centralnej i Wschodniej może być dla państwa polskiego opłacalne. Zwłaszcza ewentualne zniknięcie Czechosłowacji z mapy Europy wiązał z potencjalnymi korzyściami Polski. Po czwarte, wysunął tezę najbardziej odważną i zasadniczą – tezę o zbieżności długofalowych interesów Rzeszy Niemieckiej i Polski. Uzasadnieniem jego postulatu polsko-niemieckiej Arbeitsgemeinschaft był argument o uprzywilejowanym miejscu Polski w „niemieckiej” Europie Środkowej. Zasadniczym celem „taktycznego” sojuszu z Niemcami miało być pokonanie Sowietów i trwałe odsunięcie zagrożenia ze strony tego państwa dla odrodzonej Polski.

Adolf Bocheński czuł się uczniem Władysława Studnickiego – mówił sam o tym wyraźnie. Autor Między Niemcami a Rosją stał się konsekwentnym rzecznikiem deideologizacji myślenia o polityce zagranicznej państwa. Wierzył jedynie w skuteczność twardej Realpolitik. Uważał, że „polityka równowagi” jest rodzajem prowizorium, jakim w istocie była.

Publicysta „Buntu Młodych” akceptował ideę równowagi między Niemcami a Rosją. Za Ideą Polski Władysława Grabskiego powtarzał, że „Rzeczpospolita Polska nie może w żadnym wypadku zawdzięczać integralności swych granic pomocy jednego ze swych sąsiadów”. Poszukiwał odpowiedzi na pytanie, co dalej?

Pesymistyczne przewidywania prowadziły autora Między Niemcami a Rosją do uzasadniania postulatów przebudowy Europy Środkowo-Wschodniej. „Biorąc teoretycznie, można by sobie wyobrazić cztery układy stosunków między Polską, Rosją a Niemcami, względnie między tymi dwoma państwami ze skutkiem dla Rzeczypospolitej” – pisał Bocheński. „Będą to więc: (1) Koalicja niemiecko-rosyjska przeciw Polsce. (2) Antagonizm niemiecko-rosyjski w ostrej fazie, tzn. prowadzący do rozbicia jednego z tych dwu organizmów państwowych przez drugi. (3) Antagonizm niemiecko-rosyjski w fazie chronicznej, jak obecnie. (4) Antagonizm niemiecko-rosyjski w fazie chronicznej, z tym, iż polityka polska w obronie swych granic opierałaby się na jednym z dwu mocarstw przeciw zakusom terytorialnym drugiego”. Piszący te słowa kalkulował, że ten drugi wariant stałby się dla Polski najlepszy. Wobec tego, autor Między Niemcami a Rosją polemizował z głoszonym dość powszechnie poglądem, iż „w interesie Polski jest nie dopuścić ani do znacznego osłabienia Niemiec przez Rosję, ani na odwrót Rosji przez Niemcy i podtrzymywanie między tymi państwami pewnej równowagi”. Wojna niemiecko-sowiecka była – jego zdaniem – lepsza niż zbliżenie sowiecko-nie­mieckie oparte na gruncie geopolitycznych współzależności. To bowiem oznaczało wyrok na państwo polskie. Bocheński nie zauważał, że wojna niemiecko-sowiecka nie mogła być prowadzona bez udziału Polski i udostępnienia przez nią Niemcom własnego terytorium.

Publicystyka

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.