Rada Stanu zajęła się w rozpatrywanych sprawach — jak sama to ujęła w komu­nikacie na stronie internetowej — uściśleniem wykładni i warunków stosowania usta­wy z 1905 r. Wszystkie rozpatrywane przypadki dotyczyły skarg na decyzje (uchwa­ły) lokalnych władz samorządowych wchodzące w zakres materii przywołanej ustawy i skonfrontowane z miejscowym (lokalnym) interesem publicznym. Za sprawą wyda­nych judykatów Rada Stanu wprowadziła swoiste liberalne zbliżenie między poten­cjalnie konfliktogennymi względem siebie zasadami laickości i wolności wyznania. Owo zbliżenie można przedstawić jako sugestię wobec organów decyzyjnych, że jest już dopuszczalne, a być może nawet sugerowane, wychodzenie naprzeciw potrzebom religijnym obywateli dzięki „poluzowaniu gorsetu” zasady laickości. Władze publicz­ne Francji uznały, że ciężar gatunkowy tych orzeczeń w kontekście nowego spojrze­nia na zasadę laickości jest tak znaczny, że minister spraw wewnętrznych opóźnił pblikację przygotowywanego kodeksu laickości, żeby zintegrować jego postanowienia z głównymi tezami wspomnianych orzeczeń.

Omówię stany faktyczne, które doprowadziły do przyjęcia przez powołane do tego organy samorządowe uchwał, poddanych następnie ocenie Rady Stanu w wyniku zło­żonych skarg, kwestionujących ich zgodność z prawem.

W pierwszej skardze wnioskodawca kwestionuje uchwały Rady Miejskiej w Trélazé w departamencie Maine et Loire podjęte 15 i 29 października 2002 r. W uchwałach tych rada postanowiła o kupnie i remoncie organów oraz zainstalowaniu ich, z braku innego przystosowanego do tego celu miejsca na obszarze gminy, w kościele pod we­zwaniem Świętego Piotra, stanowiącym własność owej gminy. Kościół nie był do tej pory wyposażony w podobny instrument. W kolejnej uchwale rada udzieliła merowi upoważnienia do podpisania umowy kupna organów. W oświadczeniu złożonym w późniejszym terminie władze gminy w Trélazé uznały, że kwestii kupna instrumentu nie można kwalifikować jako wydatku na remont czy konserwację budynku wyznaniowe­go, ale inwestycję mającą na celu ożywienie życia kulturalnego w gminie, w szczegól­ności organizację różnych imprez i podejmowanie działań z zakresu edukacji muzycz­nej. Dla usprawiedliwienia zaskarżonych decyzji, a przede wszystkim ewentualnego zarzutu finansowania przedsięwzięcia o konotacjach religijnych, gmina wskazała ist­nienie lokalnego interesu publicznego, którym się kierowała, procedując sprawę i po­dejmując uchwały. Skarżący (podatnik gminy) uzyskał w sądzie i trybunale administra­cyjnym w Nantes — zgodnie ze swym wnioskiem — rozstrzygnięcia unieważniające uchwały Rady Miejskiej w Trélazé. Rada Stanu dokonała — ze względu na błąd praw­ny — kasacji orzeczenia sądu w Nantes i odesłała sprawę ze szczegółowym „poucze­niem” do sądu niższej instancji w celu ponownego rozpatrzenia.