Nemo - pixabay

Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił, że monopol prawa autorskiego stoi w sprzeczności z fundamentalnymi prawami człowieka zdefiniowanymi przez Unię Europejską oraz poza nią.

każdy ma prawo do wolności wyrażania się. To prawo powinno obejmować wolność opinii i dzielenia się informacjami i pomysłami, bez przeszkód ze strony władz i niezależnie od granic. art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka 

Zdaniem Trybunału, obecna forma prawa autorskiego ogranicza obywatelom możliwość poszukiwania informacji i krzewienia kultury. Pojawiają się głosy, że propozycje porozumień mających chronić posiadaczy praw autorskich mogą być tożsame z cenzurą.

Oczywiście werdykt Trybunału nie oznacza, że osoby dzielące się utworami chronionymi przez prawo autorskie nie zostaną pociągnięte do odpowiedzialności. Przy wymierzaniu kary sąd powinien spełnić trzy warunki:

a. wyrok musi rzeczywiście być niezbędny w demokratycznym społeczeństwie,

b. przewidziany przez prawo,

c. realizować uzasadniony cel

Można zatem przypuszczać, że zamiast skazywać "z automatu" za samo naruszanie praw autorskich, sąd przy wyrokowaniu będzie musiał udowodnić, że odpowiedzialność karna jest rzeczywiście uzasadniona w państwie demokratycznym.

Według Ricka Falkvinge, założyciela Partii Piratów

oskarżycieli zatrudnionych przez wielkie wytwórnie dużo gimnastyki będzie kosztować wykazanie przed sądem, że skazanie samotnej matki trojga dzieci, która udostępniła jedną piosenkę, jest niezbędne w obronie demokracji

 Sprawa przed ETPC dotyczyła dużego odszkodowania za zdjęcia zrobione w trakcie pokazu mody i opublikowanych w celach komercyjnych. Trybunał nie dopatrzył się wprawdzie naruszenia praw człowieka w związku z horrendalnie wysokimi roszczeniami. Stwierdził jednak, że:

- Monopol prawa autorskiego stoi w sprzeczności z prawem człowieka do poszukiwania i wymiany wiedzy oraz dorobku kulturowego.

- Orzekanie w sprawach związanych z monopolem praw autorskich musi zwrócić uwagę czy wyrok skazujący jest potrzebny w demokratycznym społeczeństwie.

Komercyjny charakter pokazu mody oraz publikacji zdjęć nie ma istotnego znaczenia dla demokracji a tym samym nie wymaga szczególnej ochrony wymagającej ograniczenia monopolu praw autorskich.

Europejski Trybunał Praw Człowieka podkreślił, że wystąpienia i wypowiedzi o charakterze politycznym mogą być wyjęte spod ochrony praw autorskich - np rozpowszechniane dokumentów o naruszeniach praw człowieka w celu sprowokowania zmian. Trybunał zwrócił uwagę, że po tym wyroku, takie działania nie będą bezprawne.