3. Przepisy regulujące przeszukanie osób, dokonywanie kontroli osobistej oraz przeszukanie pojazdów przez funkcjonariuszy publicznych (K 17/14)

Rzecznik Praw Obywatelskich złożył wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją uregulowań znajdujących się w kilku ustawach, które dotyczą przeszukania osób, dokonywania kontroli osobistej oraz przeszukania pojazdów przez funkcjonariuszy publicznych. Przepisy powołanych ustaw, posługując się pojęciem "przeszukanie osoby", czy też pojęciem "kontrola osobista", poprzestają na wprowadzeniu tych pojęć do obrotu prawnego. Nie definiują tych pojęć, nie wyznaczają w związku z tym ustawowej granicy ingerencji władzy publicznej w sferę prawa do prywatności i w sferę nietykalności osobistej i wolności osobistej. Ustawodawca upoważnił poszczególne służby do "przeglądania bagaży i sprawdzenia ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu", czy też "przeprowadzenia rewizji pojazdów". Przepisy te w istocie regulują więc materię objętą art. 50 Konstytucji RP. Przewiduje on, że przeszukanie pomieszczenia lub pojazdu może nastąpić w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Z punktu widzenia standardu konstytucyjnego nie wystarczy w związku z tym, że ustawodawca wprowadzi samą możliwość przeprowadzenia przeszukania, nie wystarczy też, że określi przypadki, w których przeszukanie można przeprowadzić. Musi też określić w ustawie sposób jego dokonania. Przepisy wymienionych ustaw poprzestały natomiast na przyznaniu uprawnień do dokonania przeszukań i określeniu, w jakich przypadkach może to nastąpić. Nie określiły one jednak sposobu przeszukania. Dodatkowo, ustawodawca nie przewidział (pozaart. 236 k. p. k.) adekwatnych środków zaskarżenia czynności podejmowanych przez te służby.