8. Brak powiadamiania właściciela nieruchomości o jej wpisie do gminnej ewidencji zabytków (sygn. SK 3/15)

Ustawa o ochronie zabytków przewiduje różne tzw. formy ochrony zabytku (m.in. wpis do rejestru, wyznaczenie takiej ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego). Wpis do tzw. gminnej ewidencji zabytków ma od 2010 r. status pozaustawowej formy ochrony, praktycznie nieuregulowanej, niemniej jednak funkcjonującej w obrocie. „Ewidencja”, wbrew swojej nazwie, nie ma jednak charakteru czysto informacyjnego, bowiem włączenie do niej określonej nieruchomości skutkuje objęciem jej ochroną konserwatorską. Właściciel o tej czynności nie jest jednak nawet informowany, nie wie więc, że władze ograniczyły mu sposób korzystania z jego nieruchomości (musi dokonywać uzgodnień konserwatorskich dla tych zamierzeń budowlanych, dla których konieczna jest akceptacja władz budowlanych). Nie jest też jasne, czy i w jakim trybie (i w jakim zakresie) można działania władz zaskarżyć do sądu administracyjnego (i np. wykazywać, że nieruchomość nie ma żadnych walorów zabytkowych, względnie wnosić o zmianę zaleceń konserwatorskich czy zmniejszenie nakładanych ograniczeń w gospodarowaniu).