Szanowni Państwo!

Przedstawiłem jedynie kilka refleksji na temat najistotniejszych moim zdaniem problemów wynikających z działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego w 2012 r. Wydane przez Trybunał wyroki rozbudowują i tak bogaty już konstytucyjny dorobek orzeczniczy. O systematycznym wzroście znaczenia orzecznictwa polskiego sądu konstytucyjnego świadczy to, że w coraz szerszym zakresie jest ono uwzględniane nie tylko przez sądy polskie, ale także instancje międzynarodowe. Do rozstrzygnięć Trybunału coraz częściej nawiązuje Europejski Trybunał Praw Człowieka. Warto choćby wspomnieć o sprawach z dziedziny prawa karnego odnoszące się zasad warunkowego przedterminowego zwolnienia (Mamełka przeciw Polsce[22]), odmowy widzenia z osobą tymczasowo aresztowaną (Piechowicz przeciwko Polsce[23]), sprawy dotyczące reguł dostępu do akt IPN (Szulc przeciwko Polsce[24]), karalności odmowy opublikowania sprostowania (Kapeczyński przeciwko Polsce[25]), a także sprawy z zakresu praw procesowych osób ubezwłasnowolnionych (Kędzior przeciwko Polsce[26]). Na tę ostatnią sprawę zwracam uwagę także z tego powodu, że wobec nieuwzględnienia przez sądy wskazówek Trybunału Konstytucyjnego co do sposobu zapewnienia ubezwłasnowolnionemu odpowiedniej ochrony procesowej, ETPCz stwierdził naruszenie Konwencji przez to, że uniemożliwiono ubezwłasnowolnionemu złożenie wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.

Na oddziaływanie orzecznictwa konstytucyjnego wpływ ma także działalność popularyzatorska oraz wydawnicza Trybunału. W naszej siedzibie organizujemy systematycznie konferencje i spotkania naukowe, podczas których dyskutowane są aktualne problemy konstytucyjne. W związku z XV-leciem wejścia w życie Konstytucji RP, w październiku 2012 r. Trybunał zorganizował cieszącą się szerokim zainteresowaniem konferencję. Do wygłoszenia referatów zostali zaproszeni prawnicy z wielu uczelni polskich, którzy w dniu wejścia w życie naszej ustawy zasadniczej nie ukończyli jeszcze 18 lat. Temat konferencji ogniskował się wokół pytania, czy przyjęte 15 lat temu rozwiązania konstytucyjne są nadal funkcjonalne wobec nowych wyzwań politycznych, gospodarczych i społecznych.