Szanowni Państwo,

Orzecznictwo Sądu Najwyższego jest doskonałym przykładem tego, że nie tylko Trybunał staje przed problemami i dylematami natury konstytucyjnej. Zdarza się bowiem, że to na barki sędziów Sądu Najwyższego spada konieczność rozstrzygania ważnych zagadnień, na tle których rysuje się konflikt pomiędzy podstawowymi wartościami czy zasadami konstytucyjnymi.

Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 8 listopada 2012 r.[5], który rozstrzygnął spór w istocie dotykający dwóch podmiotowych praw konstytucyjnych – prawa do informacji oraz prawa do prywatności. Z kolei w postanowieniu z 3 października 2012 r.[6], Sąd Najwyższy stwierdził, że takie wartości jak pewność prawa i prawomocnych wyroków, bezpieczeństwo obrotu oraz stabilność porządku prawnego uzasadniają zakreślenie pięcioletniego limitu na wniesienie skargi o wznowienie postępowania, również w wypadku gdy podstawą wznowienia ma być wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Tym samym Sąd Najwyższy orzekł, że prawa te są w tym wypadku silniejsze od nakazu równego traktowania podmiotów znajdujących się w podobnych sytuacjach.

Orzeczenia Sądu Najwyższego świadczące o ważeniu konstytucyjnych zasad i wartości są przedmiotem szczególnej uwagi sędziów Trybunału Konstytucyjnego również dlatego, że wiele problemów podnoszonych przy okazji stosowania prawa może ujawnić się również przy ewentualnej kontroli jego konstytucyjności.

Szanowni Państwo,

Tradycyjnie, zasadniczy element dialogu sądów z Trybunałem Konstytucyjnym opiera się na instytucji pytań prawnych. W 2012 roku do Trybunału wpłynęły 42 pytania złożone przez sądy powszechne, przy czym podobnie jak w roku wcześniejszym – z pytaniem takim nie wystąpił Sąd Najwyższy. Z inicjatywy sądów powszechnych Trybunał wydał natomiast 15 wyroków, z czego w 9. wypadkach podzielił konstytucyjne wątpliwości sądów pytających.