TK



Wniosek RPO dot. ograniczenia wolności słowa - ekspertyza prawna dla TK

ETPC| Europejska konwencja Praw Człowieka| Ireneusz C. Kamiński| karalność lekceważenia| Kodeks wykroczeń| PRL| RPO| Trybunał Konstytucyjny

włącz czytnik

15. Komentatorzy w bardzo ogólny sposób starają się zrekonstruować cechy czynności stanowiącej wykroczenie z art. 49 § 1 k.w. Wskazują, że okazywanie lekceważenia to „zachowanie uzewnętrznione w jakikolwiek sposób, tj. czynem, gestem, słowem, itd., które cechuje się pogardliwym stosunkiem do czegoś, wyrażaniem pogardy, brakiem szacunku, bagatelizowaniem” (M. Mozgawa [red.], Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009, s. 172; niemal identyczne określenia u T. Grzegorczyka [red.], Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2013). Demonstracyjne zachowanie to natomiast „zachowanie manifestacyjne, ostentacyjne, obliczone na efekt, dokonywane na pokaz, nakierowane na to, aby było ono zauważone przez większą liczbę osób” (M. Mozgawa, wyd. cyt., s. 172). Miejsce publiczne to miejsce dostępne dla ogółu, gdzie wstęp ma każdy, jak i takie, do którego wejście wymaga określonej karty wstępu (M. Mozgawa, wyd. cyt., s. 173; T. Grzegorczyk, wyd. cyt.).

16. Należy zauważyć, że komentatorzy różnią się w określeniu, które organy należy uznać za „konstytucyjne”. Część autorów zalicza do tej kategorii wszystkie organy wymieniane w Konstytucji RP, inni dokonują ograniczeń. Wątpliwości (rozbieżności) dotyczą Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Prezesa Narodowego Banku Polskiego, sądów powszechnych, administracyjnych i wojskowych oraz organów samorządu terytorialnego (M. Mozgawa, wyd. cyt., s. 172173).

17. Wskazane poważne różnice w rekonstrukcji katalogu konstytucyjnych organów mogą rodzić zastrzeżenia ETPC. Trudno jednak jednoznacznie rozstrzygnąć, czy strasburscy sędziowie byliby skłonni tę niejasność - oczywiście analizowaną w kontekście danej indywidualnej skargi - lokować w obszarze dozwolonej nieokreśloności prawa („naturalnej ogólności”) czy też już niedopuszczalnej „nieprzewidywalności” prawa. Judykaty ETPC ujawniają jednak daleko idące przyzwolenie na „naturalną ogólność” prawa, akceptowaną nawet w obszarze prawa karnego.[4]

18. Krytyczną uwagę ETPC mogłyby zwrócić te przypadki, w których dyspozycję art. 49 § 1 k.w. mówiącą o okazywaniu lekceważenia stosowano by do sytuacji bagatelizowania czy braku szacunku, a więc - jak można sądzić - nie tyle do pewnego działania, co raczej powstrzymywania się od pewnego postępowania. Takie wątpliwości ETPC byłby jednak skłonny bardziej łączyć - jak sądzę - z wymogiem konieczności (ingerencji) w demokratycznym społeczeństwie niżli legalnością (przewidywalnością) ingerencji.

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.