W kraju, gdzie przewagi konkurencyjne znacznej części przedsiębiorstw opierają się na niskich kosztach produkcji, taki wymiar opodatkowania pracy raczej nie jest korzystny. Tym samym pracodawcy otrzymują silne bodźce ekonomiczne, by uciekać od umów o pracę i decydować się na znacznie tańsze i prostsze umowy cywilnoprawne. A nawet na zatrudnienie pracowników „na czarno”.

Dużo elastycznych form, mało informacji

Pomocne w rzetelnej ocenie, jaki jest stopień uelastycznienia polskiego rynku pracy oraz jego wpływu na tenże rynek, byłyby dokładne dane na temat liczby zawieranych umów. Tych jednak na razie brak. Pojawiają się za to rozmaite informacje.

I tak według ZUS na koniec 2012 roku liczba zleceniobiorców wyniosła 815 tysięcy osób. Jednak liczba ta nie oddaje w całości skali zjawiska. Po pierwsze: nie uwzględnia chociażby osób pracujących na umowach o dzieło. Przypomnijmy, że nie są one oskładkowane. Po drugie: część z tych osób odprowadzała składki nawet od kilku umów. Bywa, że umowa-zlecenie jest zawierana dla pracy dodatkowej. Po trzecie: elastycznymi formami zatrudnienia są też umowy o pracę na czas określony, umowa na niepełny etat czy samozatrudnienie.

Tymczasem z danych publikowanych przez GUS możemy się dowiedzieć, jaka jest liczba osób samozatrudnionych bądź liczba osób zatrudnionych na umowę na czas określony. I znów: nie są to dane kompletne, ponieważ nie uwzględniają informacji dotyczących małych firm zatrudniających do 9 osób. Firmy te nie mają bowiem obowiązku przesyłania sprawozdań.

Dlatego warto pamiętać, że pojawiające się w mediach dane na temat form elastycznego zatrudnienia nie zawsze uwzględniają powyższą różnorodność. Są to często dane szacunkowe.