Strona główna > Debaty

Debaty


Dobrochna Minich| 2016.04.14

Trybunał konstytucyjny – czy tylko negatywny ustawodawca?

Austria| Hans Kelsen| judicial review| kelsenowski model sądu konstytucyjnego| kontrola konstytucyjności| negatywny ustawodawca| reżim kelseński| Trybunał Konstytucyjny| USA

włącz czytnik

– centralizacja (wyrażona tym, że kontrolę sprawuje organ wyodrębniony orga­nizacyjnie z systemu władzy sądowniczej, powoływany w specyficzny sposób i roz­strzygający spory konstytucyjne na zasadzie wyłączności);

– kompleksowość (przejawia się tym, że działania trybunału w swym zakresie obejmują nie tylko kontrolę zgodności aktów prawnych z konstytucją, ale także roz­strzygają spory federalne, orzekają o odpowiedzialności za naruszenie konstytucji, rozpatrują skargi konstytucyjne obywateli i spory wyborcze);

– abstrakcyjność kontroli (wprawdzie kontrola podejmowana jest tylko na wnio­sek upoważnionych organów państwowych, to jednak jest ona niezwiązana z konkret­nym przypadkiem stosowania prawa);

– bezwzględność kontroli (przejawia się ona w fakcie derogacji ustawy w przy­padku orzeczenia o jej sprzeczności z konstytucją).

Różnice pomiędzy tymi typologicznie określonymi systemami ilustruje poniższa tabela.

„Amerykański” model judical review

„Europejski” model sądu konsty­tucyjnego

Spór konstytucyjny pojawia się w kontekście zawisłej przed sądem sprawy i ma charakter subsydiarny

Spory konstytucyjne są wyodrębnio­ne spośród innych

Zarzut niekonstytucyjności ustawy jest rozstrzygany w kontekście konkretnej sprawy

Zarzut niekonstytucyjności ustawy funkcjonuje i jest rozstrzygany od­rębnie

Sąd rozpatrujący problem konstytucyjności ustawy jest częścią systemu sądów powszechnych

Sąd   konstytucyjny   jest   wyodręb­niony z systemu sądownictwa po­wszechnego

Inicjatywa  wszczęcia  postępowania  ogranicza  się  do uczestników postępowania sądowego

Inicjatywa wszczęcia postępowania przysługuje   organom   publicznym lub ich wyodrębnionym częściom

Występuje wyłącznie kontrola o charakterze konkretnym i następczym

Oprócz kontroli konkretnej i następ­czej występuje także kontrola abs­trakcyjna i prewencyjna

Orzeczenia o niezgodności aktów z konstytucją są zaskar­żane w trybie instancyjnym, właściwym dla sprawy głów­nej i mają znaczenie tylko dla rozstrzygniętej sprawy

Orzeczenia  o  niezgodności  aktów z konstytucją są niezaskarżalne i wy­wołują   bezpośrednie   skutki   erga omnes

Źródło: R. Alberski, Trybunał konstytucyjny w polskich systemach politycznych, Wrocław 2010, s. 34.

Poprzednia 12345 … Następna

Debaty,Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Artykuły powiązane

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.