Publicystyka
PKW nie w konstytucji – dlaczego i przez kogo?
Aleksander Kwaśniewski| Ferdynand Rymarz| Irena Lipowicz| Jan Rokita| Jerzy Ciemniewski| Jerzy Jaskiernia| Kazimierz Czaplicki| konstytucjonalizacja| KRRiTV| Państwowa Komisja Wyborcza| RPP
włącz czytnikWypowiedziany został także pogląd odmienny, że permanentne wykonywanie przez PKW podstawowej funkcji: sprawowania nadzoru nad wyborami i referendami, predestynuje ten organ do umocowania konstytucyjnego. W przyszłej konstytucji winien znaleźć się oszczędny zapis np.: „Państwowa Komisja Wyborcza nadzoruje realizację praw wyborczych do Sejmu, Senatu, wyborów Prezydenta, organów samorządu terytorialnego oraz referendum i wykonuje inne czynności określone w ustawach". Trzy inne ustępy art. 196 mogłyby pozostać w wersji przedłożonej przez podkomisję redakcyjną. Sądy nie mają uprawnień nadzorczych nad przebiegiem wyborów a tylko kompetencje do rozstrzygania skarg o naruszenie praw wyborczych. Przeprowadzenie wyborów natomiast należy do innych organów działających na niższym szczeblu.
Jeszcze inny z ekspertów odniósł się sceptycznie do konstytucjonalizacji PKW z powodu braku uprawnień prawotwórczych, nie posiadania uprawnień z zakresu kontroli państwowej lub ochrony prawa, oraz braku kompetencji z zakresu materialnego prawa wyborczego.
Przedstawiciel Rady Ministrów wyraził pogląd, że nadanie PKW uprawnień normotwórczych w stosunku do najważniejszych praw, czyli praw wyborczych, nie jest uzasadnione, tak jak uprawnienie Ho występowania z wnioskiem o wykładnię prawa. Interpretacja przepisów należy do organu stosującego prawo. Podtrzymał pogląd o celowości utworzenie wzorem innych systemów sądu wyborczego. W modelu tym wybory przeprowadza organ administracji lub komisarz generalny, a nadzór sprawuje organ quasi sądowy. Właśnie PKW, która przejęłaby od Sądu Najwyższego kompetencję do stwierdzenia ważności wyborów, można by potraktować jako taki sąd. Takiemu organowi, można by przyznać funkcje kontrolne i nadzorcze.
Obecny na posiedzeniu sekretarz PKW Kazimierz Czaplicki zwrócił uwagę na fakt, że w aktualnym stanie prawnym PKW posiada już pewne umocowanie i kompetencje o charakterze konstytucyjnym. Ustawa konstytucyjna o trybie przygotowania i uchwalenie konstytucji przyznaje PKW kompetencję do stwierdzenia, czy społeczny projekt konstytucji uzyskał wymaganą liczbę podpisów. Z przyjętych już przez Komisję Konstytucyjną przepisów projektu jednolitego Konstytucji wynika, że PKW przyznano prawo zwracania się do Trybunału Konstytucyjnego o wykładnię prawa wyborczego. Z kwestią istotnego nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego wiąże się kompetencja PKW do składania Sądowi Najwyższemu sprawozdania z przebiegu wyborów, a przy braku wniesionych i rozstrzygniętych przez SN protestów wyborczych, sprawozdanie to jest jedyną przesłanką do stwierdzenia ważności wyborów. Do istotnych uprawnień nadzorczych należy prawo PKW do uchylania uchwał okręgowych komisji wyborczych np. w zakresie wezwania komitetu wyborczego do usunięcia wady zgłoszenia listy kandydatów. Decyzja PKW jest wówczas ostateczna i nie przysługuje od niej żaden środek praw-ny. Wynika z tego, że PKW jest przede wszystkim organem sprawującym nadzór nad przestrzeganiem prawa wyborczego. W zakresie działalności prawotwórczej PKW ustala zasady sporządzania spisu wyborców i jego aktualizacji. Uchwały w tym zakresie mają moc jak rozporządzenia, mają charakter ogólny, są adresowane do nieograniczonego kręgu adresatów i zawierają przepisy, które normują sytuację prawną wszystkich wyborców, np.: w zakresie aktualizacji spisu wyborców. Aktualny sędziowski skład PKW sprawdził się w praktyce, jest to skład gwarantujący niezawisłość i apolityczność działania. Taka regulacja konstytucyjna utrwaliłaby demokratyczne przemiany polskiego systemu wyborczego zapoczątkowane w 1990 roku. W drodze ustawy zawsze można zrezygnować z członkostwa sędziów w PKW i powołać jej członków z klucza politycznego. Instytucjonalne powiązanie niezawisłości sądów i sędziów z działalnością organu wyborczego zdaje w pełni egzamin.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Polski model administracji wyborczej sukcesem demokratycznej transformacji
Jak informować o wyborach samorządowych?
Szef PKW: brakuje pieniędzy nawet na wybory
F. Rymarz: Kontrolne gwarancje uczciwego przebiegu głosowania i ustalenia wyników wyborów
Prezesi TK po spotkaniu z prezydentem
J. Kaczyński w Sejmie stwierdził, że wybory samorządowe zostały sfałszowane
PKW ma już niewiele czasu na zakup nowego systemu do obsługi wyborów prezydenckich
Wybory: oświadczenie Stefana J. Jaworskiego przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej 1 grudnia
Po wyborach samorządowych 2014 roku – o efektywności i przejrzystości procesu wyborczego
Sejm m.in. o zmianach w Kodeksie wyborczym
Kodeks wyborczy - bez zmian
Prezydencki projekt zmian w Kodeksie wyborczym trafi do Sejmu
NIK o Krajowym Biurze Wyborczym
Modele administracji wyborczej — przegląd rozwiązań prawnych w wybranych państwach
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.