TK



A. Gwiżdż: O Trybunale Konstytucyjnym w Drugiej Rzeczypospolitej

Chrześcijańska Demokracja| Hans Kelsen| Konstytucja Marcowa| Narodowa Demokracja| sanacja| Sejm Ustawodawczy| Straż Praw| Stronnictwo Chrześcijańsko-Narodowe| Trybunał Konstytucyjny| Władysław Leopold Jaworski| Związek Ludowo-Narodowy

włącz czytnik

W debacie sejmowej nurt ten spotkał się z gruntowną krytyką ze strony lewicy, natomiast mówcy rządowi potraktowali koncepcje trybunałowe po prostu per non esĄ nie podjęli dyskusji. Ignacy Daszyński nazwał trybunał konstytucyjny [„wymyślony” - jak to określił - przez „jedno z reakcyjnych stronnictw”] jednym z hamulców [„hamulec najprzemyślniejszy”], które chce się nałożyć na dynamiczną działalność ustawodawczą parlamentu. A przecież - powiadał -

 

... naród będzie wtedy tylko silny, gdy będą go interesowały bezpo-średnio sprawy jego ojczyzny - Najbliższym łącznikiem między oj-czyzną a szerokimi masami ludowymi jest i pozostaje zaś Sejm, nie ten Sejm, ale Sejm w ogóle. Sejm powinien sam siebie szanować i być szanowany.

 

Koncepcji kontroli parlamentu przez trybunał, przeciwstawiał Daszyński koncepcję wzmocnienia parlamentu; był to więc głos za ideą zwierzchnictwa Narodu i za ideą demokracji parlamentarnej.

Jeżeli w roku 1926 ugrupowania prawicowe potrafiły tylko pokrótce zasygnalizować samą koncepcję utworzenia trybunału konstytucyjnego, to po roku 1928 i później po roku 1930, gdy w kolejnych sejmach podjęte zostały prace nad przygotowaniem nowej konstytucji, ideę trybunału zaczęto w różnych publikacjach stopniowo coraz bardziej konkretyzować. Istotną rolę odgrywał w tej mierze Wacław Komarnicki, jeden z najwybitniejszych konstytucjonalistów tego czasu, ale i aktywny działacz polityczny, należący do grona czołowych działaczy narodowej demokracji, pisał m.in.:

 

Przed majestatem prawa konstytucyjnego schylić musi głowę parlament: Trybunał Konstytucyjny winien zapobiegać wydawaniu ustaw sprzecznych z konstytucją.

 

Do jego uczniów i współpracowników należał Henryk Zahorski, autor podobnej w konkluzjach, gruntownej rozprawy o zasadzie badania konstytucyjności ustaw. Za utworzeniem trybunału wypowiedzieli się w tym czasie liczni uczeni, światopoglądowo związani z prawicą, których nie ma potrzeby w tym miejscu wymieniać. Nie zawsze ich publikacje wnosiły cokolwiek ponad deklarację intencji.

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.