Komisja Wenecka znalazła również swoje miejsce w oficjalnych dokumentach wydawanych przez organy Unii w ramach tworzonych procedur na rzecz umacniania praworządności. Dokument taki, zatytułowany „Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności”, przygotowała Komisja Europejska i przedłożyła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (19).

Komisja Europejska podkreśla w nim znaczenie praworządności rozumianej jako fundament nowoczesnej demokracji konstytucyjnej. Zaznacza przy tym, że zasada ta jest „jedną z podstawowych zasad wynikających ze wspólnych tradycji konstytucyjnych wszystkich państw członkowskich UE, a tym samym jedną z głównych wartości, na których opiera się Unia. Fakt ten przypomniano w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (Traktat UE), a także w preambułach do Traktatu i do Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Również z tego powodu na mocy art. 49 Traktatu UE poszanowanie praworządności jest warunkiem członkostwa w UE” (20).

Komisja Europejska zwraca przy tym uwagę na występującą zbieżność tej zasady z celami, które stawia przed sobą Rada Europy. KE podkreśla więc, że: „[w]raz z demokracją i prawami człowieka praworządność jest również jednym z trzech filarów Rady Europy i jest zapisana w preambule do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC)” (21).

Mając świadomość konieczności uzyskania specjalistycznej wiedzy na temat konkretnych zagadnień dotyczących praworządności w państwach członkowskich, zwłaszcza na etapie oceny, Komisja Europejska zakłada możliwość wystąpienie z prośbą o pomoc do ekspertów zewnętrznych. W dalszej części dokumentu precyzuje przy tym, że „[z] reguły i w stosownych przypadkach Komisja będzie zasięgać opinii Rady Europy lub jej Komisji Weneckiej oraz będzie koordynować z nimi swoją analizę w odniesieniu do wszystkich spraw, które są rozpatrywane i analizowane również przez te organy” (22).

Tak więc opinia Komisji Weneckiej staje się istotnym elementem nowej i ważnej procedury, mającej na celu zapewnienie ochrony praworządności we wszystkich państwach członkowskich. Jak podkreśla przy tym KE, tworzona procedura ma „umożliwić zaradzenie przyszłym zagrożeniom dla praworządności w państwach członkowskich, zanim spełnione zostaną warunki uruchomienia mechanizmów przewidzianych w art. 7 Traktatu UE. Mają one zatem wypełnić lukę. Nie stanowią alternatywy dla mechanizmów z art. 7 Traktatu UE, lecz raczej je poprzedzają i uzupełniają. Pozostają również bez uszczerbku dla uprawnień Komisji do podejmowania działań w konkretnych sytuacjach wchodzących w zakres stosowania prawa UE w drodze postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na mocy art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) ” (23).