W czerwcu 2015 r. krytyczne oświadczenie wydaje Komitet Helsiński w Polsce. Komitet podkreśla, że Trybunał Konstytucyjny to podstawowy organ ochrony zasady demokratycznego państwa prawa. Nowa regulacja natomiast obniża wymagania dotyczące kwalifikacji zawodowych, jakimi musi się wykazać kandydat/kandydatka. By zostać sędzią Trybunału Konstytucyjnego, nie będą już wymagane, jak dotąd, obok ukończonych studiów prawniczych, także posiadanie stopnia naukowego bądź ukończenie aplikacji sędziowskiej, prokuratorskiej, adwokackiej czy radcowskiej.

„Wprowadzenie takiej  zmiany spowoduje, iż wymagania stawiane kandydatom na sędziów Trybunału Konstytucyjnego będą zdecydowanie  niższe niż te dotyczące kandydatów na urząd sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego” – alarmuje Komitet Helsiński w Polsce.

Oświadczenie dostępne jest tutaj.

Ostatecznie w tekście nowej ustawy określono, że wymogi dotyczące sędziego Trybunału Konstytucyjnego będą takie same jak istniejące w przypadku sędziów Sądu Najwyższego.

4. Monitoring wyborów nowych sędziów TK

We wrześniu 2015 r. koalicja organizacji pozarządowych: HFPC, INPRIS oraz Polska Sekcja Międzynarodowej Komisji Prawników rozpoczyna monitoring wyboru sędziów do TK.

Koalicja organizacji prowadzi podobny monitoring już od 2006 roku. Wszyscy obecni sędziowie TK zostali wybrani w wyborach monitorowanych przez koalicję. Od początku prowadzenia monitoringu podkreślano, że procedury parlamentarne ograniczają możliwość debaty nad zaproponowanymi kandydaturami.

Koalicja monitorująca wybór sędziów Trybunału Konstytucyjnego podjęła się w październiku 2015 r. organizacji spotkania z kandydatami. Było to związane z poprzednimi apelami w sprawie przebiegu wyborów, przede wszystkim  z brakiem informacji o kandydatach. Koalicja wydała oświadczenie, w którym wskazała, iż już dwukrotnie zwracała się do posłów oraz Marszałka Sejmu z apelem o podanie do publicznej wiadomości nazwisk kandydatów na stanowiska sędziów. Celem było uniknięcie sytuacji, w której opinia publiczna będzie miała jedynie kilka dni na poznanie sylwetek tych osób oraz przebiegu ich kariery zawodowej. Żaden z kandydatów nie pojawił się jednak na spotkaniu zorganizowanym przez koalicję organizacji pozarządowych.

Oświadczenie Koalicji w tej sprawie dostępne jest tutaj.

W październiku 2015 r. Sejm poprzedniej kadencji wybiera na swoim ostatnim posiedzeniu pięciu nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego.