Należy dodać jeszcze, że ani ustawodawca, ani sąd konstytucyjny kontrolujący określone przepisy nie są zwolnione z obowiązku przeciwdziałania, w ramach skąpych możliwości budżetowych, rozwarstwieniu społecznemu i tworzeniu się warstwy ludzi skrajnie ubogich.

W opisanym stanie rzeczy, nowe znaczenie i wymiar w orzecznictwie konstytucyjnym zyskuje jedna z wartości podstawowych ustroju naszego państwa: sprawiedliwości. Jej poszanowanie powinno uwzględniać wymogi gospodarki rynkowej.

Pożądane konstytucyjnie są takie rozwiązania, które prowadzą do sprawiedliwego rozkładania niekorzystnych konsekwencji spowolnienia gospodarczego, w duchu solidaryzmu społecznego. Takie było ratio wprowadzenia mechanizmu waloryzacji kwotowej. Tym samym, dążąc do ograniczenia wzrostu wydatków budżetowych, ustawodawca wykazał wolę „osłaniania” najsłabszych obywateli przed kosztami przedsięwzięć antykryzysowych.

Od „kuchni” trybunalskiej chciałbym poczynić jeszcze jedną uwagę. Stosowane przez ustawodawcę nie tylko ze względu na kryzys, ale i że względu na potrzebę nie zaprzepaszczenia historycznej sposobności modernizacji kraju, ustawodawcze mechanizmy przybierają sporadycznie w ostatnich kilkunastu latach formę tzw. ustaw epizodycznych. Wprowadzają one na określony okres odstępstwa od dotychczasowych reguł ogólnych, często niekorzystne dla obywateli – zwłaszcza w sferze praw majątkowych. Charakter epizodyczny miały regulacje dotyczące waloryzacji kwotowej oraz „zamrożenia” wzrostu wynagrodzenia sędziów, przewidziane na rok 2012. Taka praktyka legislacyjna mieści się co do zasady w granicach kompetencji ustawodawcy. Zrodziła ona jednak po stronie Trybunału konieczność wytyczenia granic konstytucyjnej dopuszczalności ustaw epizodycznych. Czasowe odstąpienie przez ustawodawcę od reguł ogólnych i wprowadzenie rozwiązań incydentalnych, jest niekiedy konieczne, jeśli usprawiedliwione szczególnymi okolicznościami (takimi jak program zagwarantowania bezpieczeństwa energetycznego, budowy autostrad i dróg ekspresowych, antykryzysowymi cięciami wydatków publicznych), stanowi możliwie najmniej uciążliwy dla obywateli środek do osiągnięcia zakładanego przez ustawodawcę celu a jednocześnie znajduje uzasadnienie w zasadach i wartościach konstytucyjnych (takich jak zachowanie równowagi budżetowej oraz rozwój gospodarczy)[15].