Przestrzeganie reguł postępowania ustawodawczego stanowi fundament państwa prawnego i demokratycznego. W sprawie K 7/12 (wyrok z 15 lipca 2013 r.) Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął istotne zagadnienie proceduralne dotyczące tego, czy ustawa przewidująca podwyższenie składki na ubezpieczenie rentowe mogła być uchwalona w trybie pilnym. Rozwiązanie tego zagadnienia wiązało się z koniecznością interpretacji pojęcia „ustawa podatkowa” w rozumieniu art. 123 Konstytucji. Trybunał stwierdził, że składka na ubezpieczenie rentowe nie jest podatkiem. Składkę, jako daninę publiczną może odróżnić od podatku przynajmniej częściowa odpłatność bądź ekwiwalentność.

Szanowni Państwo!

Tytułem podsumowania pozwolę sobie przedstawić niektóre dane statystyczne zeszłorocznego orzecznictwa. W 2013 r. Trybunał wydał 71 wyroków rozstrzygających sprawy merytorycznie oraz 54 postanowienia o umorzeniu postępowania w całości. Średni czas rozpatrywania spraw zakończonych wyrokiem wyniósł, podobnie jak w 2012 r., 19 miesięcy. W 39 wyrokach Trybunał orzekł, że co najmniej jeden zakwestionowany przepis narusza Konstytucję lub inne wzorce kontroli. Ponadto Trybunał wydał 693 postanowienia w toku kontroli wstępnej skarg konstytucyjnych i wniosków podmiotów o ograniczonej legitymacji wnioskowej, w tym w 395 sprawach Trybunał postanowił o odmowie nadania dalszego biegu skardze bądź wnioskowi.

Niektóre wyroki Trybunału wymagają sprawnej i terminowej nowelizacji aktów normatywnych. Analiza sposobu wykonywania wyroków Trybunału pozwala docenić dotychczasowe wysiłki zarówno rządu jak i bezpośrednio ustawodawcy – zwłaszcza Senatu, choć w tym zakresie pozostają do rozwiązania problemy, na które zwracamy uwagę w Rozdziale III Informacji rocznej. Dla obywateli istotnym problemem są powtarzające się, akcentowane w wyrokach Trybunału, wady konstytucyjne przy wydawaniu rozporządzeń wykonawczych do ustaw.