Co robić?

Ilość „wariatów” wnioskujących o informację jest w pewnym sensie pozytywną informacją zwrotną. Prawo do informacji publicznej wyszło z formy zapisu i stało się społecznie akceptowaną i znaną wartością. Dziś ludzie nie tylko chcą mieć możliwość zdobycia wiedzy, ale też oczekują od rządzących podania jej w zrozumiały dla nich sposób czy formułowania jasnych zobowiązań na przyszłość. To tajność postępowania i brak rzetelnej informacji spowodowały w naszym kraju histerię związaną z ACTA. Właśnie między innymi poprzez wprowadzenie nowych standardów w stanowieniu prawa międzynarodowego i poddanie jawnej procedurze legislacji Unia Europejska jest uważana za nową jakość w stosunkach międzynarodowych.

Brak konieczności wykazania interesu faktycznego i prawnego do uzyskania informacji nie znalazł się w ustawie przypadkiem, ale po to, żeby nikt nie oceniał celu uzyskiwania przez obywatela informacji. I nawet gdyby miał to być niezawisły sędzia. Celem objęcia całego działania administracji ustawami było od początku ograniczenie dyskrecjonalnej władzy urzędnika i sędziego, i nadanie obywatelom trwałych praw podmiotowych niezależnych od przygodnej woli władzy. Ten XIX-wieczny postulat liberałów stał się oczywistością i niewyobrażalna jest dziś demokracja liberalna bez państwa prawa.

Informacja jest prawem politycznym i samoistnym interesem obywatela, dlatego wszelkie „nękania” urzędów przez obywateli mogę traktować tylko jak koszt uboczny. Podobnie zresztą jak emitowane w publicznej telewizji spoty marginalnych komitetów wyborczych.

Szczególne wymogi dotyczące interesu żądającego zostały zawarte w ustawie w odniesieniu do informacji przetworzonej. Przesłanką jej udzielenia jest interes publiczny. Sądy są tu dość restrykcyjne i NSA orzekł, że nie ma go np. w przypadku pisania pracy doktorskiej.