TK
Świecka Francja? Dekonstrukcja zasady laickości we Francji
Aristid Briand| Conseil d’État| Francja| Francuska ustawa z 9 grudnia 1905 r. o rozdziale kościołów i państwa| Kościół| laickość| państwo świeckie| relacje państwo-kościół| republikanizm
włącz czytnikOtóż w obu rozpatrywanych sprawach wymóg neutralnego charakteru wydatków wymaga niezwykłej ostrożności i pragmatyzmu sądu, a to z powodu mieszanego charakteru użytkowego przedmiotu (organy) objętego finansowaniem w pierwszym przypadku i zainstalowanie w miejscu uprawiania kultu (winda) w drugim przypadku. Ażeby więc gminy przestrzegały zasady powściągliwości w przedmiocie wydatków związanych z miejscem kultu, muszą być „neutralizowane” ścisłym ukierunkowaniem.
Rada Stanu w sprawie gminy Trélazé uznała, że organy będą regularnie używane z okazji uroczystości religijnych, stanowiąc niezwykle ważny przedmiot wśród dóbr przekazanych w użytkowanie wiernym i posługującym w kościele. Jednak Rada oceniła, że wykorzystanie religijne będzie w pewnym sensie komplementarne, subsydiarne wobec zasadniczego użytkowania instrumentu w celach kulturalnych — to ono ma przeważać. Jakikolwiek by zresztą był udział między świeckim a religijnym charakterem używania tego przedmiotu, pytanie o to, czy decyzja o przeznaczeniu środków samorządowych na kupno, renowację i zainstalowanie organów w kościele spełnia bezwzględnie przesłanki pomocy w uprawianiu kultu (innymi słowy, czy przekroczone zostały granice neutralności wydatku samorządowego), wydaje się absolutnie zasadne.
W drugiej sprawie — windy z bazyliki Fourvière — Rada Stanu stwierdziła, że ze swej istoty urządzenie to nie służy uprawianiu kultu, ale ze względu na miejsce instalacji jest przydatne dla osób wykonujących praktyki religijne. Oczywisty jest mieszany charakter użytkowników windy. Są nimi wierni, a także turyści, w obu przypadkach przeważnie osoby starsze lub niepełnosprawne. I tu — tak jak w poprzednim przypadku — pojawia się pytanie, czy subwencja skierowana przez radę miejską w Lyonie dla Fundacji Fourvière spełnia kryteria pomocy udzielonej wyznaniom.
Mieszany, religijny i laicki charakter sfinansowanych przez samorząd urządzeń prowadzi skarżących do wniosku, że gminy — nie mogąc finansować wyznań w sposób bezpośredni — czynią to pośrednio, naruszając w konsekwencji przypisaną sobie neutralność w wymiarze światopoglądowym. Sądy niższej instancji inaczej zakwalifikowały i oceniły stanowisko gminy Trélazé w przedmiotowej sprawie, co przydaje tym większego znaczenia przełomowemu rozstrzygnięciu Rady Stanu. Sąd administracyjny w Nantes uznał, że organy stanowią element wyposażenia kościoła, który można uznać za niezbędny do wykonywania praktyk religijnych. Dlatego też wydatki poczynione przez gminę na ich kupno, restaurację i zainstalowanie w świątyni, co jest równoznaczne z przekazaniem w użytkowanie wiernym i posługującym duchownym, mogą być traktowane wyłącznie jako subwencja przyznana na wykonywanie praktyk religijnych z naruszeniem art. 2 i 19 ustawy z 1905 r. Trybunał administracyjny w Nantes orzekł zaś, że ponieważ instrument będzie regularnie używany podczas celebrowania uroczystości religijnych (liturgii) należy uznać, iż rada miejska Trélazé decydując się na sfinansowanie całości kosztów kupna, renowacji i instalacji, dokonała pośredniego subwencjonowania praktyk religijnych. Ponieważ wydatki samorządowe nie mogą czynić odstępstw od zasady neutralności wyznaniowej narzuconej ustawą o rozdziale kościołów i państwa, działanie takie nie jest zgodne z prawem.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.