Kolejnym elementem wzmacniającym implementację kryteriów makroekonomicznych jest wprowadzenie Europejskiego Semestru oceny polityk budżetowych i reform fiskalnych w państwach członkowskich. Jest to mechanizm nadzoru nad polityką rządów narodowych w oparciu o działania proponowane przez nie w Krajowych Planach Reform, programach stabilności i konwergencji, a także ich powiązanie z oceną założeń budżetu poszczególnych państw. Wzmocniono również europejskie zdolności administracyjne w zakresie zbierania odpowiednich danych statystycznych na terenie UE. Tak skonstruowana ocena będzie w większym niż dotąd stopniu warunkowała otrzymywanie pomocy strukturalnej UE (na politykę spójności, rozwoju obszarów wiejskich i rybacką)[10].

Na szczycie UE w grudniu 2011 roku uzgodniono nowy traktat nazywany Paktem fiskalnym[11]. Ma on na celu przede wszystkim wzmocnienie istniejącego od początku istnienia unii walutowej - Paktu Stabilności i Wzrostu. Zmierzają w podobnym kierunku co wcześniej przyjęty tzw. sześciopak. Z tą jednak różnicą, że jako traktat wprowadzony poza UE i w gronie jedynie 25 państw (bez Wielkiej Brytanii i Czech) - jego ustalenia nie mogą formalnie wiązać instytucji wspólnotowych. Przykładowo nie można wprowadzić możliwości zaskarżania do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości nadmiernie zadłużających się państw (na czym zależało Berlinowi).