Debaty



Globalizacja i konstytucja

włącz czytnik

W świetle polskiej doktryny prawa konstytucyjnego suwerenność państwa oznacza „zdolność państwa do samodzielnego decydowania o wszystkich dotyczących go sprawach i samodzielnego podejmowania wszystkich dotyczących go decyzji” i odnosi się do stosunków zewnętrznych państwa, podczas gdy suwerenność narodu dotyczy sprawowania władzy wewnątrz państwa. Dla oceny stanu suwerenności Polski po przystąpieniu do Unii Europejskiej decydujące znaczenie ma w konsekwencji stworzenie podstaw członkostwa w Konstytucji RP jako akcie suwerennej władzy narodu.

Podstawą członkostwa w Unii Europejskiej jest ponadto umowa międzynarodowa, ratyfikowana – stosownie do reguł konstytucyjnych – za zgodą udzieloną w referendum ogólnokrajowym.  Konstytucja dopuszcza w art. 90 przekazanie kompetencji organów władzy państwowej jedynie w niektórych sprawach, a to w świetle polskiego orzecznictwa konstytucyjnego oznacza „zakaz przekazania ogółu kompetencji danego organu, przekazania kompetencji w całości spraw w danej dziedzinie, jak i zakaz przekazania kompetencji co do istoty spraw określających gestie danego organu władzy państwowej”; ewentualna zmiana trybu oraz przedmiotu przekazania wymaga przestrzegania rygorów zmiany konstytucji.

W doktrynie prawa konstytucyjnego postrzega się przystąpienie do Unii Europejskiej jako pewnego rodzaju ograniczenie suwerenności państwa, nie oznaczające jej przekreślenia i związane z efektem kompensacyjnym w postaci możliwości współkształtowania decyzji podejmowanych w Unii Europejskiej. Jednakże zdaniem B. Banaszaka państwa należące do Unii Europejskiej zachowują suwerenność ze względu na to, że ich konstytucje, stanowiące wyraz suwerenności państwowej, zachowują swoje znaczenie i „nie można w dającej się przewidzieć przyszłości przewidywać ich zaniku”. W doktrynie prawa międzynarodowego i konstytucyjnego charakterystyczny jest pogląd dopuszczający możliwość wspólnego wykonywania suwerenności przez państwa, jak też akceptacja zjawiska suwerenności podzielonej pomiędzy różne podmioty, którym ona przysługuje.

Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wynika zasada zachowania suwerenności w procesie integracji europejskiej, rozumiana jako konsekwencja wyznaczników kultury integracji europejskiej sformułowanych w ustawie zasadniczej, do których należy „wzajemna lojalność Państw Członkowskich i Unii, którą one tworzą”.

5. Klauzula konstytucyjna umożliwiająca członkostwo Rzeczypospolitej w Unii Europejskiej ma charakter uniwersalny i odnosi się do każdego uszczuplenia suwerenności. Dotyczy zatem również procesów globalizacji. Konstytucja nie stanowi podstawy do uznania, że konsekwencje tych procesów odnoszące się do Rzeczypospolitej, mogłyby zostać zalegalizowane w krajowym porządku  konstytucyjnym z pominięciem zasady zachowania suwerenności. Odnosi się ona przecież do uczestnictwa we wspólnocie międzynarodowej.

Debaty

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.