¹⁵ Jako taka kompetencja do orzekania o konstytucyjności celów i działalności partii politycz­nych dobrze wpisuje się w rolę Trybunału Konstytucyjnego jako podstawowego organu służącego sądowej ochronie przestrzegania konstytucji (L. Garlicki, Sądownictwo konstytucyjne w Europie Zachodniej, Warszawa 1987, s. 169 i 173) – „strażnika konstytucji” (więcej na temat roli TK jako strażnika konstytucji zob. P. Tuleja, Trybunał Konstytucyjny – negatywny ustawodawca czy strażnik konstytucji?, [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej Księga jubile­uszowa dedykowana Prof. Marii Kruk-Jarosz, J. Wawrzyniak, M. Laskowska (red.), Warszawa 2009, s. 575 a także A. Paprocka, M. Ziółkowski, Zaniechanie prawodawcze jako potencjalny przedmiot kontroli Trybunału Konstytucyjnego w świetle zasady nadrzędności Konstytucji oraz doświadczeń trybunałów międzynarodowych, [w:] Księga XXV-lecia Trybunału Konstytucyjnego…, s. 286 i tam cytowana literatura).

¹⁶ Sprawa została wniesiona do TK w związku z postępowaniem w przedmiocie rejestracji do­ datkowych symboli partii: „Krzyża i Miecza”, „Orła w koronie z rózgami liktorskimi i toporkiem” i „Krzyża celtyckiego”, które zdaniem Sądu Okręgowego w Warszawie są nośnikami symboliki fa­szystowskiej, oraz „Zakazu pedałowania”, który – w opinii sądu – wskazuje na głoszenie przez par­tię nietolerancji społecznej. Trybunał wskazał jednak w uzasadnieniu postanowienia umarzającego postępowanie w tej sprawie, że symbole partii mogą być relewantne z punktu widzenia jej celów lub zasad działania. Są bowiem jednym z elementów określających tożsamość ideową ugrupowania (postanowienie TK z 6 kwietnia 2011 r., sygn. Pp 1/10, cz. II, pkt 2.3. uzasadnienia). Wcześniejsze sprawy toczące się w trybie kontroli konstytucyjności celów i działalności partii dotyczyły natomiast raczej zasad ich wewnętrznego funkcjonowania (sprawy o sygn. Pp 1/99 i Pp 1/02) oraz ich relacji z wybranymi z ich ramienia parlamentarzystami (sprawy o sygn. Pp 1/07 i Pp 1/08), a nie głoszonych przez te partie poglądów.

¹⁷ Powodem umorzenia postępowania było ustalenie, że wniosek Sądu Okręgowego nie spełniał wymogów formalnych. Sąd nie przedstawił bowiem wystarczających dowodów uzasadniających po­stawiony zarzut. Również w wydanym ostatecznie postanowieniu o odmowie wpisania do ewidencji przedstawionych przez NOP symboli Sąd Okręgowy w Warszawie nie odniósł się do kwestii moż­liwości głoszenia przez partię takich treści. Jego orzeczenie opierało się na uznaniu, że partia poli­tyczna nie może domagać się wpisania do ewidencji więcej niż jednego symbolu identyfikującego dane ugrupowanie (postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 17 kwietnia 2012 r., sygn. akt VII Ns Rej Ew Pzm 11/12, niepubl.).