VI. WYROK SĄDU KONSTYTUCYJNEGO REPUBLIKI SŁOWACKIEJ Z DNIA 17 MARCA 2015 R.

W części merytorycznej orzeczenia Sąd Konstytucyjny przypomniał w pierwszej kolejności, że kompetencje nominacyjne prezydenta nie mają charakteru jednorodnego, a mianowanie sędziów konstytucyjnych należy zaliczyć do kompetencji ograniczonych, tj. zależnych od wniosku Rady Narodowej. Sąd zauważył, że udział w procedurze nominacyjnej dwóch lub większej liczby organów staje się często źródłem nieporozumień w interpretacji uprawnień, a jedynym sposobem ich wyjaśnienia jest podjęcie uchwały wykładniczej przepisów konstytucji. W każdym jednak przypadku głowa państwa ma obowiązek realizować kompetencje bez wywoływania uzasadnionych wątpliwości co do własnej niezależności, bezstronności i obiektywności. Wymóg ten potwierdza tekst ślubowania, które składa prezydent, obejmując urząd. Z roty ślubowania wynika, że prezydent będzie wykonywał swoje obowiązki w interesie obywateli oraz będzie przestrzegać i bronić konstytucji i innych ustaw.

Sąd Konstytucyjny zwrócił uwagę na ścisły związek między art. 101, stanowiącym, że prezydent swoimi decyzjami gwarantuje prawidłowe działanie organów konstytucyjnych, a zawierającym wykaz kompetencji prezydenckich art. 102 konstytucji (w tym art. 102 ust. 1 lit. s przewidującym kompetencje mianowania sędziów konstytucyjnych). Mianowanie sędziów musi być każdorazowo podyktowane zapewnieniem sprawności działania Sądu Konstytucyjnego. Istotne znaczenie dla oceny sposobu wykorzystania kompetencji nominacyjnej ma — zdaniem Sądu Konstytucyjnego — zasada podziału władz, która nie pozwala (wbrew temu, co podnosił prezydent) na stosowanie analogii między sposobem powoływania prokuratora generalnego a sędziego konstytucyjnego. Analogia ta jest także wykluczona ze względu na funkcje, jakie pełni w państwie niezależny Sąd Konstytucyjny (ochrona praw człowieka, ochrona wartości konstytucyjnych, kontrola działania władzy ustawodawczej i wykonawczej).

W dalszej części wyroku Sąd Konstytucyjny przeanalizował kolejne regulacje prawne dotyczące mianowania sędziów konstytucyjnych. Analiza ta doprowadziła go do wniosku, że w systemie konstytucyjnym Słowacji istnieje terminowość i ciągłość ochrony konstytucyjnej gwarantowana przez obowiązek mianowania sędziów konstytucyjnych, a wcześniej — wyboru kandydatów do tej funkcji. Rolą prezydenta jest z kolei zapewnienie właściwego funkcjonowania organów konstytucyjnych. Intencją ustrojodawcy — zdaniem Sądu — było zapewnienie ciągłości funkcji kontrolnej Sądu Konstytucyjnego, co znajduje potwierdzenie w przepisie o mianowaniu sędziów, ale także w art. 139 ust. 2 konstytucji regulującym procedurę uzupełnienia składu Sądu w razie rezygnacji któregokolwiek z sędziów. Mianowanie sędziego jest przy tym obowiązkiem prezydenta, a jego wybór ograniczony jest do dwóch kandydatów przedstawionych głowie państwa przez Radę Narodową. Prezydent może więc mianować tylko osobę przedstawioną mu w grupie kandydatów i każdorazowo z każdej „pary” na jedno stanowisko sędziowskie musi mianować jedną osobę.