10 lipca 2014 r. prof. Andrzej Rzepliński, prezes Trybunału Konstytucyjnego wystąpił na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej Senatu RP z prezentacją Informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2013 r.

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!
Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!
Szanowni Państwo!

Serdecznie dziękuję za zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie Wysokiej Komisji, na którym będę miał zaszczyt przedstawić „Informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego”.

Doręczona Państwu Informacja roczna prezentuje nasz dorobek orzeczniczy w 2013 roku.

Sąd konstytucyjny pełni w demokratycznym państwie prawnym funkcję tak zwanego ustawodawcy negatywnego.

Sąd prawa jedynie potwierdza konstytucyjność przepisu przedłożonego mu do kontroli przez uprawnionego wnioskodawcę, sąd zadający pytanie prawne czy podmiot wnoszący skargę konstytucyjną albo orzeka o niezgodności z konstytucją danego przepisu, czyszcząc w ten sposób system prawa z przepisów niezgodnych z aktem wyższym w hierarchii, w tym szczególnie z konstytucją.

Sędziowie konstytucyjni nie mają kompetencji ani instrumentów służących temu, aby uzupełnić - w sposób prawotwórczy – braki regulacji wynikające z zasad konstytucji.

Takie luki wynikają ze świadomych decyzji ustawodawcy, nazywamy je w terminologii Trybunału zaniechaniami ustawodawcy.

Takie luki bywają także następstwem wyroków Trybunału o hierarchicznej niezgodności przepisów, do czasu wydania nowych, poprawnych konstytucyjnie przepisów.

Obowiązek dostosowania treści ustaw do standardów konstytucyjnych, spoczywa na Sejmie i Senacie oraz na organach mających władzę wydawania rozporządzeń.

Rozstrzygnięcie Trybunału nie zawsze prowadzi samoczynnie do przywrócenia zgodności stanu normatywnego z ustawą zasadniczą. Dlatego zarówno Sejm, jak i Senat mają powinność śledzić wyroki Trybunału i podejmować – gdy jest to konieczne - odpowiednie inicjatywy prawodawcze.

W tym kontekście, po raz kolejny, wyrażam uznanie i podziękowanie Senatowi RP za konsekwentną politykę ustawodawczą w związku z wyrokami Trybunału orzekającymi o niezgodności zaskarżonego przepisu z przepisami wyższego rzędu. Mieści się to doskonale w treści art. 10 Konstytucji – statuującym zasadę podziału i równowagi władz.