TK
Trybunał Konstytucyjny: skład (styczeń 2016) oraz kompetencje
kontrola hierarchicznej zgodności norm| kontrola następcza| kontrola prewencyjna| pytanie prawne| skarga konstytucyjna| Trybunał Konstytucyjny
włącz czytnikKonstytucja powierza Trybunałowi kompetencję do rozstrzygania sporów kompetencyjnych między centralnymi konstytucyjnymi organami państwa. Wyklucza to rozstrzyganie sporów między organami konstytucyjnie „nienazwanymi” albo między organami centralnymi a organami terytorialnymi. Postępowanie przed Trybunałem może dotyczyć jedynie treści oraz granic kompetencji organów pozostających w sporze, przy czym ów spór musi mieć charakter rzeczywisty (a nie jedynie hipotetyczny), a wniosek o jego rozstrzygnięcie nie może zmierzać do uzyskania abstrakcyjnej wykładni przepisów kompetencyjnych (por. postanowienia z 23 czerwca 2008 r., Kpt 1/08 oraz z 20 maja 2009 r., Kpt 2/08). Zgodnie z art. 192 Konstytucji, zainicjować postępowanie w tym przedmiocie mogą: Prezydent RP, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, Pierwszy Prezes SN, Prezes NSA oraz Prezes NIK. W 2012 r. Trybunał nie rozpoznawał sprawy dotyczącej sporu kompetencyjnego.
Trybunał może orzekać także o zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych. W obowiązującym stanie prawnym kontrola taka odbywać się może w dwóch trybach: prewencyjnym – z inicjatywy Sądu Okręgowego w Warszawie przy okazji rozpoznawania wniosku partii o rejestrację statutu (art. 14 ustawy o partiach politycznych) lub o rejestrację zmian w statucie (art. 21 tejże ustawy) oraz następczym – inicjowanym przez podmioty wskazane w art. 191 w zw. z art. 188 pkt 4 Konstytucji. Kontrola prewencyjna polega na ustaleniu zgodności z Konstytucją celów lub zasad działania partii, przy czym przedmiot badania nie musi ograniczać się jedynie do postanowień statutu (regulaminu), lecz może obejmować także inne formy przekazu treści ideowych identyfikujących partię (np. jej symbole graficzne, zob. postanowienie z 6 kwietnia 2011 r., Pp 1/10). W razie stwierdzenia przez Trybunał niezgodności z Konstytucją celów lub zasad działania partii sąd ma obowiązek odmówić dokonania wpisu partii do ewidencji. Potencjalnie szerszy jest zakres oraz skutki kontroli następczej. Zarzuty wniosku dotyczyć mogą nie tylko abstrakcyjnie wyrażonych celów formacji, lecz także jej faktycznej działalności. W wypadku stwierdzenia niezgodności w tym trybie dochodzi do delegalizacji partii. Należy jednakże wskazać, że jedynie wykazanie naruszenia przez partię zakazów z art. 13 Konstytucji stanowi przesłankę jej delegalizacji (postanowienie z 24 listopada 2010 r., Pp 1/08). W 2012 r. Trybunał nie rozstrzygał w sprawie zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Ci Panowie powinni ponieść konsekwencje dyscyplinarne, a nie być przedstawiani jako osoby które po prostu oczekuja na podjęcie obowiązków.