TK
Trybunał Konstytucyjny: skład (styczeń 2016) oraz kompetencje
kontrola hierarchicznej zgodności norm| kontrola następcza| kontrola prewencyjna| pytanie prawne| skarga konstytucyjna| Trybunał Konstytucyjny
włącz czytnik1) wyroki zakresowe,
2) wyroki o określonym rozumieniu aktu normatywnego lub jego części,
3) wyroki o pominięciu prawodawczym.
Trybunał wydaje wyroki zakresowe, gdy przedmiotem rozstrzygnięcia jest fragment kontrolowanego przepisu (np. obejmujący wskazane w sentencji wyrazy – zob. wyrok z 5 czerwca 2012 r., K 18/09) lub określona część jego treści normatywnej (zob. np. wyrok z 10 stycznia 2012 r., P 19/10). Wydanie wyroku zakresowego bywa szczególnie uzasadnione w wypadku rozpoznawania skargi konstytucyjnej lub pytania prawnego. Specyfika tego rodzaju kontroli konstytucyjności jest bowiem silnie powiązana z okolicznościami danej sprawy, która doprowadziła do zainicjowania postępowania przed Trybunałem. W takich wypadkach wyrok Trybunału ogranicza się jedynie do tego, co jest niezbędne do rozpoznania danej skargi konstytucyjnej (np. wyrok z 9 maja 2012 r., SK 24/11) lub rozstrzygnięcia konkretnej sprawy toczącej się przed sądem pytającym (np. wyrok z 14 lutego 2012 r., P 17/10). Tego typu ujęcie sentencji może być efektem obowiązującej przed Trybunałem zasady skargowości, jeżeli podmiot inicjujący postępowanie zaskarża dany przepis nie w całości, ale jedynie w pewnym jego fragmencie lub zakresie (np. wyroki: z 5 czerwca 2012 r., K 18/09; z 15 maja 2012 r., P 11/10).
Posłużenie się formułą wyroku zakresowego jest także możliwe wówczas, gdy badana norma lub przepis zostały formalnie zaskarżone w całości, jednak do przywrócenia stanu konstytucyjności nie jest konieczna ich całkowita eliminacja (zob. np. wyrok z 11 lipca 2012 r., K 8/10). Trybunał kontroluje kwestionowaną normę, kierując się zasadą domniemania jej konstytucyjności. Orzeczenie o niezgodności z Konstytucją jedynie pewnego zakresu normatywnego badanego przepisu, gdy jest wystarczające, stanowi rozstrzygnięcie mniej ingerujące w system prawny niż wyrok o „prostej” niekonstytucyjności, który prowadzi do derogacji całego przepisu. Formuła wyroku zakresowego ułatwia zachowanie płynności w stosowaniu prawa, bez oczekiwania na ingerencję ustawodawcy. Tego typu praktyka Trybunału wynika także z zasady powściągliwości sędziowskiej.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Ci Panowie powinni ponieść konsekwencje dyscyplinarne, a nie być przedstawiani jako osoby które po prostu oczekuja na podjęcie obowiązków.