Spróbujmy teraz przedstawić krótki zarys charakteru czeskiej drogi, czyli tego, jak tworzył się związek między rzeczywistością partyjną a medialną w warunkach demokracji po roku 1989. Takie ujęcie, z uwagi na ograniczone miejsce, z konieczności będzie bardzo treściwe i nieco za krótkie, niemniej wystarczy do przedstawienia najważniejszych elementów procesu.

Specyfika czeskiego doświadczenia

Stosunek Czechów do partii politycznych na progu nowej demokratycznej ery był krytyczny. Miały na to wpływ nie tylko świeże doświadczenia związane z komunistyczną partią władzy, która przenikała całe państwo i w zasadzie prawie wszystkie sfery społeczeństwa, ale i starsze wspomnienia. Koniec demokratycznego okresu Pierwszej Republiki Czechosłowackiej w 1938 roku wiązał się nie tylko z odejściem od demokracji, ale i wyraźną, niemal wszechobecną utratą iluzji co do partii politycznych. Pierwsza Republika była postrzegana, bynamniej nie bezpodstawnie, jako „państwo partyjniackie“. Skutkiem tego była tendencja do „uproszczenia“, czyli sztucznej redukcji liczby partii, która w pełni objawiła się po roku 1945,  ułatwiając komunistom dojście do władzy.

Wyjaśnienia dla awersji do partii politycznych można też doszukiwać się w demokratycznym ruchu opozycyjnym przed 1989 r. Dominowało w nim wyobrażenie Václava Havla o tym, że partie polityczne są czymś anachronicznym i już przezwyciężonym, oraz myśl, że demokracja powinna opierać się na czymś innym – na spontaniczności, powszechnej partycypacji i zasadach moralnych.

Ta wizja była w swoich fundamentach utopijna, niemniej jednak razem z innymi, wymienionymi już resentymentami, zasadniczo wpłynęła na pierwotny kształt Forum Obywatelskiego (OF), jako głównego „nosiciela“ demokratycznej przemiany na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Ten politycznie niemal bezbrzeżny i bardzo rozmyty organizacyjnie ruch jest najlepszym świadectwem nastrojów antypartyjnych, jakie panowały w tamtym czasie. Wyraźnie zmieniło się to dopiero po wyborach w roku 1990, w związku z potrzebą nadania Forum głębszej struktury. Nie da się tu nie wspomnieć o Václavie Klausie i  przejęciu przez niego OF, połączonym z propagowaniem przemiany Forum w prawicową partię polityczną. Rezultatem tego było powstanie na wiosnę 1991 roku Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS). W ten sposób powstał fundament czeskiej prawicy; jednocześnie był to istotny moment w procesie kształtowania funkcjonującej, nastawionej na rywalizację polityki, opartej na różnicy między prawicą a lewicą.