W Polsce stoimy więc przed dylematem: musimy wybrać jeden z tych kapitalizmów. Wielokrotnie publicznie mówiłem, że jedną z rzeczy, którą przeoczyliśmy w polskiej transformacji, było zorganizowanie Okrągłego Stołu, który nie byłby projektem politycznym w stylu tego z 1989 r. Najdalej w 1992-93 roku trzeba nam było usiąść i poszukać odpowiedzi na pytanie: jaki model kapitalizmu budujemy?

Takie rozmowy odbyto w kilku krajach świata. W Szwecji, która ma bardzo wyrazisty model kapitalizmu korporacyjnego, z uniwersalistycznym państwem dobrobytu, nie stało się tak dlatego, że Szwedzi są protestantami albo że w ich historii chłopstwo cieszyło się względnymi swobodami i prawami. Po prostu usiedli i wynegocjowali, w którą stronę zmierzają. Zadali sobie pytanie: z dwóch wartości demokracji – równości i wolności – która jest ważniejsza? I odpowiedzieli, że wolność jest ważna, ale ważniejsza jest równość. Jakby spojrzeć na strukturę społeczną dzisiejszej Szwecji, to nie jest ona produktem naturalnych procesów społecznych czy kulturowych. To jest wynik politycznej decyzji i zdyscyplinowanego wprowadzania zamysłu politycznego w życie.

W którą więc stronę powinniśmy pójść w kwestii rozwoju Polski? Należy przeznaczyć znaczne fundusze (wielokrotnie większe niż do tej pory) na otwarcie nowych uniwersytetów i jednostek badawczych. Struktura szkolnictwa wyższego i nauki polskiej nadaje się dziś do zbombardowania. Jest archaiczna. Dominuje w niej seniorat. Należałoby polską naukę zorganizować na innych zasadach, oddolnie, bazując na dobrych anglo-saskich lub skandynawskich wzorach. Mógłby tego dokonać tylko jakiś wielki kapitalista w stylu Sorosa, np. Jan Kulczyk. Ale tylko taki kapitalista który rozumie ontologię czasu w edukacji na poziomie wyższym – gdzie pierwsze wyniki osiąga się najwcześniej po dwóch dekadach inwestycji i nie zamienia się interesujących inicjatyw edukacyjnych w szkółki starające się przypodobać gustom pryszczatych.