III. OCHRONA PRAW OBYWATELI NIE UZASADNIA PRAWNIE DZIAŁAŃ FEDERACJI ROSYJSKIEJ WOBEC UKRAINY

7. Na Krymie doszło do nielegalnego użycia siły zbrojnej przez Rosję przeciwko Ukrainie. Działania te nie mogą być uznane, jak próbuje uzasadniać je Rosja, za działania zbrojne w celu obrony własnych obywateli.

Istota użycia siły zbrojnej w celu obrony własnych obywateli sprowadza się do uprawnienia państwa do podejmowania działań zbrojnych na terytorium innego państwa w obronie obywateli własnych. Nie jest to prawo powszechnie uznawane. Pewne poparcie w doktrynie i w praktyce państw znajduje stanowisko, że użycie siły zbrojnej w celu obrony własnych obywateli stanowi na gruncie prawa zwyczajowego bądź rodzaj samoobrony, bądź dodatkowy wyjątek od zakazu użycia siły zbrojnej. Niezależnie jednak od powyższego, w każdej takiej sytuacji konieczne jest wykazanie rzeczywistego i poważnego narażenia życia obywateli, a państwo, w którym dochodzi do interwencji musi być odpowiedzialne za te szkodliwe działania, albo nie chcieć lub nie być w stanie zapewnić odpowiedniej ochrony. Równocześnie należy wykazać, że środki o charakterze pokojowym okazały się niewystarczające lub niewykonalne.

W sposób oczywisty żadna z tych przesłanek nie została spełniona odnośnie do sytuacji obywateli Federacji Rosyjskiej tak na Krymie, jak i w pozostałych częściach Ukrainy. Trzeba też mieć na uwadze, że rosyjskie wewnętrzne regulacje prawne, dotyczące obowiązku ochrony obywateli Rosji za granicą, są bez znaczenia z międzynarodowoprawnego punktu widzenia.

Użycie siły zbrojnej w celu obrony własnych obywateli nie znajduje zastosowania do osób, które nie są obywatelami danego państwa a łączy je z nim jedynie pochodzenie etniczne, językowe, czy kulturowe. Tym samym podnoszona przez Federację Rosyjską koncepcja tzw. ochrony przy użyciu siły zbrojnej ludności rosyjskojęzycznej poza jej granicami, w tym mniejszości rosyjskiej na Ukrainie, nie ma żadnych podstaw prawnych we współczesnym prawie międzynarodowym.