Debaty



Państwowe, prywatne lub obywatelskie – źródła finansowania działalności politycznej w Europie

finansowanie partii politycznych| Izba Gmin| Niemcy| podatek partyjny| Rada Europy| Riksdag| Short Money| Szwecja| Wielka Brytania

włącz czytnik

Drugi model – możemy go nazwać kontynentalnym lub finansowaniem publicznym – dominuje w krajach europejskich. W jego ramach podstawowym źródłem dochodu partii są subwencje państwowe, których wysokość jest związana z poziomem poparcia uzyskanego w wyborach parlamentarnych (sposób liczenia wysokości przysługującej poszczególnym podmiotom dotacji różni się między krajami). W systemie tym występują też ograniczenia dozwolonych sposobów działalności partii (na przykład częsty jest zakaz prowadzenia działalności gospodarczej) oraz wyznaczane są limity wydatków przeznaczonych na określone cele oraz darowizn uzyskiwanych od osób prywatnych. Wszystkiemu towarzyszy obciążenie podmiotów korzystających z subwencji obowiązkami sprawozdawczymi i ustanowienie instytucji kontrolnych, uprawnionych do weryfikowania zgodności gromadzenia i wydatkowania funduszy partyjnych z obowiązującymi wymogami. Rozwiązaniom takim przyświeca chęć zapobieżenia występowaniu korupcji politycznej i uzależnieniu partii od biznesu. Model ten można zaobserwować w takich krajach, jak Belgia, Francja, Portugalia, Szwecja, czy w wielu „nowych” demokracjach regionu Europy Środkowo-Wschodniej, między innymi w Bułgarii, Czechach, Estonii, Polsce, Rumunii, na Słowacji i Węgrzech. Rozwiązania szczegółowe mogą się jednak w istotny sposób różnić w poszczególnych krajach. Należy o tym pamiętać podczas lektury omówienia sposobu funkcjonowania tego modelu, przedstawionego dalej na przykładzie regulacji szwedzkich.

Ostatnim z dających się wyselekcjonować jest model mieszany lub korporacyjny (ze względu na związaną z masowością poparcia dla partii segmentację społeczeństw, w których występuje). Jego istotną cechą jest powiązanie wysokości subwencji pochodzącej z pieniędzy publicznych z kwotą wpłat uzyskanych od osób prywatnych (tak zwane matching funds), między innymi w formie darowizn lub w ramach składki członkowskiej. Takie rozwiązanie ma służyć zachęceniu partii do budowania relacji z większą grupą obywateli i najczęściej jest powiązane z dużym wskaźnikiem upartyjnienia danego społeczeństwa (wysoki procent mieszkańców kraju należy do partii politycznych). Osoby fizyczne i prawne zyskują natomiast zachętę do wspierania partii w postaci różnego rodzaju ulg podatkowych. Zazwyczaj nie stosuje się także limitów darowizn i wpłat pochodzących od osób fizycznych i prawnych ani limitów wydatków na kampanię. Klasycznym przykładem kraju stosującego takie rozwiązania są omówione niżej Niemcy. Podobny system występuje też między innymi w Holandii, a poza Europą – w Stanach Zjednoczonych.

Debaty

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.