IV. SZEF ABW JAKO KIEROWNIK URZĘDU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ

Status prawny szefa ABW wiąże się również z rolą, jaką zgodnie z prawem od­grywa on w zakresie kierowania Agencją jako urzędem administracji rządowej. Z treści cytowanych już przepisów ustawy o ABW oraz AW wynika, że szef ABW „działa przy pomocy Agencji, będącej urzędem administracji rządowej”.[...]

Zdolność ABW do realizacji zadań wynika w dużej mierze ze zorganizowania jej struktury wewnętrznej jako urzędu administracji rządowej. Ta zależność między strukturą organizacyjną i realizacją zadań powinna z kolei znajdować swoje odzwierciedle­nie w liczbie oraz zakresie działania poszczególnych jednostek i komórek organiza­cyjnych Agencji. Jasno wynika to z koncepcji podziału pracy, o jakich mówi się w nauce o administracji. Nawiązaniem do tego założenia jest funkcjonowanie w strukturze organizacyjnej ABW dwóch rodzajów jednostek organizacyjnych: mery­torycznych, które zajmują się bezpośrednio wykonywaniem zadań ustawowych, oraz jednostek wspierających te działania od strony logistycznej. Na zróżnicowany charak­ter jednostek organizacyjnych ABW wskazują już same terminy użyte w nazwach po­szczególnych z nich. Np. nazwy: biuro finansów lub biuro logistyki sugerują, że tego rodzaju jednostki realizują zadania związane z szeroko rozumianym wsparciem innych jednostek organizacyjnych Agencji. Określenie z kolei jednostek organizacyjnych Agencji mianem: departament kontrwywiadu lub departament ochrony informacji nie­jawnych, wskazuje na to, że zajmują się one bezpośrednio wykonywaniem kluczowych funkcji ABW, jak np. zwalczanie działalności obcego wywiadu oraz zapobieganie ujawnianiu informacji niejawnych.

Strukturę organizacyjną ABW określa w zarządzeniu opublikowanym w „Monitorze Polskim” prezes Rady Ministrów. W praktyce zarówno założenia, jak i poszcze­gólne rozwiązania w tym zakresie są uzgadniane z samą Agencją. Szef ABW ma więc — jako kierownik urzędu — wpływ na kształt struktury organizacyjnej Agencji, mimo że formalnie zarządzenia w tej sprawie wydaje premier. Co więcej, szef ABW ma peł­ną autonomię, jeśli idzie o organizację tej wewnętrznej struktury i określenie szczegó­łowego zakresu działania poszczególnych jednostek organizacyjnych. W tym celu szef ABW wydaje zarządzenia w sprawie regulaminu organizacyjnego danej jednostki or­ganizacyjnej Agencji. Z uwagi na duży stopnień utajnienia aktywności ABW więk­szość z tych regulaminów jest niejawna i nie podlega publikacji.