Należy również zauważyć, że w przyszłości zakres marginesu oceny, jakim pań­stwa-sygnatariusze Konwencji dysponują w zakresie pozbawienia prawa do głosowa­nia osób pozbawionych praw publicznych, może zostać jeszcze bardziej zawężony przez ETPC.

Z powyższego wynika, że konstytucyjny zakaz przyznania prawa do głosowania osobom pozbawionym praw publicznych, pozbawiony jakichkolwiek wytycznych co do sytuacji, w których taki środek karny może zostać orzeczony, zyskał nową treść. Jak wynika bowiem z orzecznictwa ETPC w ww. zakresie, nie wszystkie przestęp­stwa, a jedynie te poważne powinny skutkować pozbawieniem prawa do głosowania.

2.3. Posiadanie praw wyborczych

Konstytucja pozbawia również prawa do głosowania osoby, które zostały pozba­wione praw wyborczych. Zgodnie z ustawą o Trybunale Stanu najważniejsze osoby w państwie mogą zostać pozbawione praw wyborczych na mocy orzeczenia Trybu­nału Stanu, wydanego po rozpatrzeniu indywidualnego wypadku. Orzeczenie utra­ty prawa do głosowania zgodnie z ustawą nie ma charakteru obligatoryjnego, gdyż za naruszenie Konstytucji lub ustawy może zostać orzeczona inna z przewidzianych ustawą kar. Pozbawienie prawa do głosowania osób piastujących najwyższe funkcje państwowe w wypadku naruszenia przez nich Konstytucji lub ustaw w związku z zaj­mowanym stanowiskiem jest jedyną z przesłanek pozbawienia prawa do głosowania, które obecnie – przynajmniej z punktu zobowiązań międzynarodowych – nie może być kwestionowana.

3.   Gwarancje zasady powszechności

Nieodłącznym elementem zasady powszechności głosowania obok określenia kręgu osób uprawnionych do głosowania są również rozwiązania stanowiące gwaran­cję realizacji prawa do głosowania przez osoby je posiadające. Również w tym zakre­sie przed konstytucyjną regulacją zasady powszechności realia XXI wieku przynoszą poważne wyzwania. Wśród wielu gwarancji powszechności głosowania najważniej­szą, która powinna zostać w najbliższym czasie zmodernizowana, jest sposób oddania głosu przez wyborców, w szczególności zaś tych przebywających w dniu głosowania w kraju poza jego granicami.

Już na początku obecnego stulecia na całym świecie ponad 175 mln osób prze­bywało poza granicami państwa, którego są obywatelami. W tym samym czasie mo­żemy zaobserwować coraz szybszy rozwój technologiczny, coraz więcej spraw życia codziennego załatwiamy bowiem za pośrednictwem urządzeń elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej. Dlatego też obecnie prowadzone są w wielu krajach intensywne prace nad kolejnym krokiem w kierunku zrównania możliwości oddania głosu przez wyborców przebywających w dniu wyborów w kraju i za granicą. Jednocześnie wydaje się, że konstytucyjna zasada powszechności głosowania nakłada na ustawodawcę obowiązek stworzenia wyborcom najbardziej dogodnych warunków do oddania głosu przy użyciu dostępnych technik głosowania, oczywiście z poszano­waniem pozostałych zasad prawa wyborczego. W związku z tym również w Polsce należy stopniowo wprowadzać formy głosowania elektronicznego, a docelowo głoso­wanie za pośrednictwem Internetu.