Obserwator Konstytucyjny

Publicystyka

Stokłosa: Z brzytwą na Ockhama

Piotr Stokłosa | 2016.09.19

William Ockham (1285 – 1349) był średniowiecznym franciszkańskim teologiem i filozofem. Na owe czasy miał na tyle nowatorskie poglądy, że doprowadziły go do konfliktu z oficjalną doktryną Kościoła. Twierdził na przykład, że uznawanie, iż Bóg może działać tylko zgodnie z ludzką logiką, pozbawia go atrybutu wszechwładzy. więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXVIII. O sortowaniu odpadów

Marian Sworzeń | 2016.09.19

Resorty, departamenty i szeroko pojęte życie biurowe, to wszystko wydaje się naturalnym tłem w twórczości Gogola, ale sortowanie odpadów?… To chyba jakaś przesada! Temat wygląda na wzięty z sufitu. Hola! A może z parapetu? To już jest bliższe prawdy… więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXVII. O dbałości o mienie szkolne

Marian Sworzeń | 2016.09.12

Niedawno rozpoczął się rok szkolny, tak więc temat zdaje się być na czasie. Jak to zwykle bywa, wszystkim uczniom, od pierwszaków po maturzystów, przypomniano na pierwszej lekcji, że należy troszczyć się o mienie szkoły. O planowanych reformach w oświacie, rzecz jasna, nic młodzieży nie mówiono, bo to sprawa nie ich, ale dorosłych – w końcu, jak żalił się wizytator szkół w „Rewizorze”, służba w tym resorcie to los trudny i niewdzięczny: „Wszystkiego się boisz. Każdy się wtrąca, każdy chce pokazać, że jest mądry”. My, na szczęście, nie o reformach szkół mamy konferować, tylko o ich mieniu… więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXVI. O formie obiegu dokumentów

Marian Sworzeń | 2016.09.06

Każdy dokument musi krążyć – wyjątkiem jest testament, ale i on ma swój czas startu. Za dokumentami stoją ich wytwórcy, zatrudnieni w biurach, działach, wydziałach – większych, mniejszych, nieraz jednoosobowych. Zasady ich działania były, i są, przedmiotem najróżniejszych obserwacji i uwag, także jadowicie prześmiewczych. Do autorów tych ostatnich należał pewien Anglik, rocznik 1909, twórca znanego prawa o nieskrępowanym rozroście biurokracji niezależnym od rzeczywistych potrzeb. My jednak zajmiemy się kimś innym. Kim mianowicie? Jego znakomitym poprzednikiem. Zobaczmy, co pewien Rosjanin, rocznik 1809, miał do powiedzenia o tych sprawach... więcej
Dokumenty

Sub iudice | 2016.08.30

Kontynuując temat porad praktycznych dla nowego narybku sądowego postanowiłem napisać parę słów o najpopularniejszym rodzaju dowodu, czyli o dowodach z dokumentów. więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXV. O ugodach

Marian Sworzeń | 2016.08.29

Chociaż wiele się teraz mówi o Ukrainie i jej przyszłości, cofnę się kilka wieków. W połowie września minie kolejna rocznica ugody hadziackiej z roku 1658, która była politycznym projektem wielkiej klasy: miało oto powstać Księstwo Ruskie jako trzeci – obok Korony i Litwy – pełnoprawny podmiot Rzeczpospolitej z własnym hetmanem, wojskiem, urzędami, trybunałem, przywilejami dla kozackiej szlachty, prawosławiem zrównanym z wyznaniem katolickim, z własnymi senatorami. Nic z tego nie wyszło. Ugoda została na papierze. Mało o niej wiemy, nie wspominając o pytaniu, gdzie jest ów Hadziacz (też nie miałem pojęcia, póki nie trafiłem w tamte strony). więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXIV. O karach cielesnych i szkodzie własnej

Marian Sworzeń | 2016.08.22

O ile pojęcie kar cielesnych nie wymaga szerszych komentarzy, gorzej jest ze szkodą własną. Ujmując kwestię praktycznie, owa szkoda to taka, gdzie poszkodowany i sprawca są jednym, a skutkiem tego jest niemożność żądania odszkodowania, gdyż trzeba by zaskarżyć… samego siebie. Nim więc przejdę do wywodu, który wykaże, że oba pojęcia zestawione w tytule naszego artykułu mogą nieraz pojawić się w niebezpiecznej bliskości, na początek kilka słów wyjaśnienia, dlaczego wybrałem ten właśnie temat. więcej
Prawo Gogola: Artykuł XXIII. O przesyłkach kurierskich

Marian Sworzeń | 2016.08.17

Przeczytałem kiedyś, że w Mexico City jest czynnych dwieście tysięcy kurierów. Ta ilość, na pierwszy rzut oka, niewiarygodna – po zestawieniu z kilkunastomilionową populacją tego miasta – zdała się jednak całkiem możliwa: uznałem więc wyczytaną informację za wiarygodną. więcej
Grzech, prawo i wolność słowa

Jerzy Łukaszewski | 2016.08.16

Kiedy na początku obecnej kadencji sejmu Kornel Morawiecki wygłosił zdanie, że „wola ludu jest ważniejsza, niż prawo” posypały się nań gromy. Fakt, że podobnej sentencji niektórzy nie spodziewali się usłyszeć gdzie indziej, niż w jakimś starym filmie produkcji ZSRR miał niewątpliwy wpływ na reakcję wielu z nas. więcej