10. Uchylenie immunitetu formalnego sędziego Trybunału (art. 35 i art. 36 proj. u. TK)

            Projekt przewiduje zmiany w postępowaniu w sprawie uchylenia immunitetu formalnego sędziemu Trybunału (scil. wyrażenia zgody na pociągnięcie sędziego Trybunału do odpowiedzialności karnej lub na pozbawienie wolności sędziego Trybunału). Ramy objętościowe opinii nie pozwalają na omówienie wszystkich aspektów tej, zakotwiczonej w Konstytucji, instytucji prawnej ani na wyczerpujące odniesienie się do towarzyszących jej zagadnień proceduralnych, stąd uwagi ograniczą się do dwóch kwestii.

Po pierwsze, z uznaniem należy przyjąć zmiany zaproponowane przez wnioskodawcę w art. 36 ust. 1 proj. u. TK: (a) obniżenie większości (o ile jest to większość sędziów Trybunału uczestniczących w posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego, co skądinąd należałoby w projekcie uściślić) władnej rozstrzygnąć o uchyleniu wspomnianego immunitetu (uchwała Zgromadzenia Ogólnego musi zostać podjęta bezwzględną większością głosów, a nie jak dotychczas większością kwalifikowaną 2/3, por. art. 7 ust. 3 u. TK) oraz (b) wprowadzenie terminu na podjęcie przez Zgromadzenie Ogólne uchwały w sprawie wyrażenia zgody na uchylenie immunitetu sędziego Trybunału. Trzeba jednak zastrzec, że brzmienie analizowanego przepisu wskazuje na to, iż aby pociągnąć do odpowiedzialności karnej oraz pozbawić wolności sędziego Trybunału trzeba uzyskać zgodę Zgromadzenia Ogólnego w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku, co stwarzałoby pole do obstrukcji ze strony wspomnianego organu TK. Tymczasem intencja wnioskodawcy jest – jak należy sądzić – przeciwna i sprowadza się do związania Zgromadzenia Ogólnego terminem na rozpoznanie wniosku o uchylenie immunitetu formalnego sędziego Trybunału, co powinno znaleźć wyraz w odpowiednim sformułowaniu art. 36 ust. 1 proj. u. TK.

            Po drugie, krytycznie trzeba odnieść się do nieuregulowania w projekcie (deficytem tym odznacza się również obecna u. TK) statusu sędziego Trybunału wobec którego toczy się „postępowanie immunitetowe” i któremu został uchylony immunitet. Chodzi mianowicie o rozstrzygnięcie przez ustawodawcę, czy taki sędzia Trybunału jest odsunięty od wykonywania czynności związanych ze sprawowaniem urzędu i z jakim momentem to następuje (do rozważenia jest dzień: złożenia wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub pozbawienie wolności sędziego Trybunału; podjęcia przez Zgromadzenie Ogólne uchwały wyrażającej zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub pozbawienie wolności sędziego Trybunału; wszczęcia postępowania karnego przeciwko sędziemu Trybunału lub pozbawienie wolności sędziego Trybunału). Wziąwszy pod uwagę konieczność zagwarantowania Trybunałowi odpowiedniego do przyznanych mu kompetencji autorytetu (który mógłby ulec osłabieniu, gdyby w wydawaniu wyroków TK uczestniczyły osoby, wobec których np. Prokurator Generalny wystąpił o uchylenie immunitetu), a z drugiej strony wymóg zapewnienia Trybunałowi niezależności (wniosek o uchylenie immunitetu mógłby być wykorzystywany jako narzędzie wyłączania sędziów Trybunału ze składu orzekającego w konkretnej sprawie) podnoszona kwestia wymaga dalszej, pogłębionej analizy. Podobnej refleksji warto byłoby poddać również status sędziego Trybunału, wobec którego toczy się postępowanie dyscyplinarne.