TK
Bezpieczeństwo państwa jako wartość chroniona w konstytucji RP
bezpieczeństwo państwa| dobro jednostki| dobro wspólne| Konstytucja| ul Haq| UNDP| wartości chronione| wskaźnik rozwoju społecznego| zagrożenie terrorystyczne
włącz czytnikWydaje się zatem, że nieśmiało do konstytucyjnoprawnego mainstreamu przedostaje się głos nawołujący do nowej próby odczytania pojęcia dobra wspólnego. Jakie potencjalne konsekwencje miałaby taka interpretacja, dająca prymat konieczności zapewnienia maksymalnej ochrony praw i wolności jednostki w ramach realizacji dobra wspólnego? Dotychczas konflikt pomiędzy potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa państwu a koniecznością realizacji konstytucyjnych i międzynarodowych standardów w zakresie ochrony praw człowieka postrzegany był jako zderzenie dwóch nieomalże przeciwstawnych wartości, które w najlepszym wypadku można poddać procesowi wyważania dokonywanego podczas stosowania art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Interpretacja, w której jednym z trzonów dobra wspólnego, mającego pierwszeństwo przed innymi wartościami konstytucyjnymi, byłyby prawa i wolności jednostki, prowadzi do kolejnego pytania: jak w takim wypadku rozumieć bezpieczeństwo? Być może pomocna tutaj okaże się, wyjątkowo słabo rozpoznana w rodzimej literaturze, koncepcja ludzkiego bezpieczeństwa (human security) powstała w ramach prac Program Narodów Zjednoczonych ds Rozwoju (United Nations Development Programme, UNDP).
W okresie poprzedzającym zakończenie zimnej wojny pojęcie „bezpieczeństwo państwa” definiowane było co do zasady jednowymiarowo i nie budziło kontrowersji w doktrynie prawa międzynarodowego21. Klasyczne pojęcie bezpieczeństwa określało je jako zdolność państwa do zapewnienia integralności oraz nienaruszalności swojego terytorium i ochronę przed zagrożeniem zarówno zewnętrznym, jak i wewnętrznym, przede wszystkim w wymiarze militarnym. Podmiotem zarówno odpowiedzialnym, jak i chronionym było państwo w jego klasycznym rozumieniu. W pierwszym etapie dynamicznego rozwoju myślenia o ochronie praw i wolności jednostki po II wojnie światowej powszechnie przyjmowano, że przytłaczająca większość utraty życia i zdrowia ludzkiego następuje w wyniku wojen międzypaństwowych, a zapewnienie bezpieczeństwa państwowego prowadzi pochodnie także do zapewnienia bezpieczeństwa jednostki.
Statystyki z przełomu XX i XXI wieku jednoznacznie wskazują na to, że proporcje przyczyn gwałtownych śmierci przesunęły się z konfliktów międzynarodowych na źródła wewnętrzne22. Refleksji o kondycji rodzaju ludzkiego zaczęła towarzyszyć dyskusja nad potrzebą rewizji dotychczasowego pojmowania bezpieczeństwa i jego relacji do rozwijającego się systemu ochrony praw człowieka. Przełom w pojmowaniu bezpieczeństwa nastąpił w 1994 r. wraz z wydaniem rocznika Human Development Report, będącego główną publikacją UNDP. W publikacji tej zamieszczony został rozdział zatytułowany New Dimensions of Human Security autorstwa twórcy Wskaźnika rozwoju społecznego (Human Development Index), byłego ministra finansów Pakistanu, M. ul Haqa w którym autor zaproponował nowe ujęcie koncepcji bezpieczeństwa23.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Odporność polskiego ustroju na „sytuacje awaryjne”
Bezpieczeństwo państwa a ograniczenia praw i wolności osób pełniących funkcje w służbie publicznej
Konstytucja RP wobec ekstremizmu politycznego
Ewolucja przestępczości narkotykowej w Polsce
Brak ustawy i jedna gmina blokują most energetyczny Polska - Litwa
Rzeczpospolita dobrem wspólnym wszystkich obywateli
Terroryzm w 2013 roku – podsumowanie
Prof. Seweryński: komisja Senatu monitoruje stan przestrzegania praw człowieka w Polsce
RPO: Ustawa o izolacji niebezpiecznych trafiła do TK
Nowe zasady wypłaty świadczeń za odbycie ćwiczeń wojskowych przez pracownika
Nowy stary projekt ustawy o policji
Niemczyk: Ustawa, która nie poprawi bezpieczeństwa
Rzecznik Praw Obywatelskich skarży ustawę antyterrorystyczną do Trybunału Konstytucyjnego
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.