W tym miejscu należy zauważyć, że 11 maja 2012 r. została zarejestrowana przez Komisję Europejską jako zgodna z rozporządzeniem w sprawie inicjatywy obywatelskiej propozycja rozszerzenia prawa do głosowania obywateli UE na wszystkie rodzaje wyborów. Oznacza to, że została rozpoczęta procedura mająca na celu przy­jęcie aktu normatywnego, na mocy którego zostanie przyznane obywatelom UE prawo do głosowania w wyborach lokalnych wszystkich stopni oraz wyborach ogólnokra­jowych w każdym państwie członkowskim miejsca zamieszkania. Jest to oczywiście bardzo daleka droga, należy mieć jednak na względzie, że w przypadku przyznania obywatelom UE prawa do głosowania w wyborach krajowych, wykładnia Konstytucji przychylna prawu UE – jak to miało miejsce w wypadku przyznania prawa do głoso­wania obywatelom UE w wyborach do PE oraz w wyborach lokalnych na poziomie gminy – nie wystarczy i konieczna będzie ingerencja prawodawcy w treść konstytu­cyjnej zasady powszechności głosowania. Dlatego warto już teraz zastanowić się nie tyle nad koniecznością zmiany konstytucji w ww. zakresie, co zgodnością z zasadą suwerenności Narodu ewentualnego przyznania nieobywatelom prawa do głosowania w wyborach parlamentarnych i prezydenckich.

Odrębną kwestią jest przyznanie prawa do głosowania nieobywatelom w wybo­rach lokalnych. Nie chodzi tutaj bynajmniej o prawo do głosowania obywateli UE, którego przyznanie obywatelom UE zgodnie z przywołanym wyrokiem TK pozostaje w zgodzie z Konstytucją. Problem dotyczy możliwości oraz konsekwencji przyzna­nia prawa do głosowania obywatelom państw trzecich nieposiadającym obywatelstwa żadnego z państw członkowskich. Również tutaj obowiązek rozszerzenia zakresu czynnego prawa wyborczego może wynikać z prawa UE. Należy zauważyć, że obec­nie w Unii Europejskiej większość państw członkowskich przyznaje prawa wyborcze nieobywatelom. Standardowym warunkiem przyznania praw wyborczych nieobywatelom jest legitymowanie się odpowiednim okresem zamieszkiwania, który waha się od 3 lat (Dania, Estonia, Portugalia, Szwecja) do 10 lat (Austria, Włochy, Hiszpania). Jednocześnie część państw nie tylko nie przyznaje nieobywatelom prawa do głoso­wania w wyborach lokalnych, lecz także ustanawia warunki trudne do osiągnięcia w zakresie nabycia obywatelstwa (np. Łotwa). W związku z tym pojawiają się zarzuty o naruszenie traktatowych zasad demokracji (art. 6 TUE), do których przestrzegania zobowiązały się państwa członkowskie.