Państwo
Wojciech Hajduk: Między niezawisłością a nadzorem
Ministerstwo Sprawiedliwości| nadzór administracyjny| nezawisłość sędziowska| referendarz| wgląd w akta| Wojciech Hajduk| wymiar sprawiedliwości| zawód sędziego
włącz czytnik– Istnieje niebezpieczeństwo – pytanie, na ile realne – że odpowiednie korzystanie z obecnych uprawnień może prowadzić do ingerencji w sferę orzeczniczą.
– Nie widzę dziś takiej możliwości. Oczywiście były takie przypadki, ale w historii już odległej, kiedy cała obudowa prawna była fasadą dla totalitarnego państwa. Od 20 lat mamy wolną Polskę i takie przypadki się nie zdarzają. A jeżeli kiedykolwiek będą próby naruszenia niezawisłości, bo przecież teoretycznie nie można tego wykluczyć, to obowiązkiem sędziego jest zawsze nadać bieg takiej sprawie.
– Rozumie Pan obawy środowiska o możliwe ingerencje w niezawisłość?
– Każda obawa o naruszenie niezawisłości jest godna dostrzeżenia. Jednak w obecnym systemie nie widzę, by takie przypadki były możliwe, nigdy też się z nimi nie spotkałem.
– Jak Pan interpretuje art. 173 Konstytucji, stanowiący o tym, że sądy i trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz?
– Treść tego przepisu została doprecyzowana stanowiskiem TK, który orzekł o konstytucyjności nadzoru administracyjnego ministra nad działalnością sądów.
– Głośnia jest w mediach koncepcja wyjęcia sądownictwa spod nadzoru Ministra Sprawiedliwości i przekazania go pod kuratelę Pierwszego Prezesa SN…
– Ten postulat dla sędziów brzmi bardzo atrakcyjnie. Zwiększenie swobody, zmniejszenie kontroli, każdy chciałby pracować w bardziej komfortowych warunkach. W mojej ocenie jednak, gdyby nadzór administracyjny nad sędziami sprawowany był przez samych sędziów, to sprawność postępowań by się nie zwiększyła, a może nawet uległaby pogorszeniu. Jednak taka decyzja nie leży w gestii Ministra Sprawiedliwości, to jest pytanie do parlamentarzystów i do społeczeństwa. Podejrzewam jednak, że ta koncepcja nie spotkałaby się z jego aprobatą, gdyż stoi w sprzeczności z ideą kontroli społecznej nad funkcjonowaniem organów państwa.
– Spójrzmy na ukształtowanie sądownictwa administracyjnego, tam mamy pełną niezależność od władzy wykonawczej.
– Tylko proszę zauważyć, że sądów administracyjnych i orzekających w nich sędziów jest bardzo mało, w przeciwieństwie do sądów i sędziów powszechnych. Dodatkowo, sądy administracyjne działają w sposób zbliżony do wydziałów odwoławczych sądów powszechnych – sprawa kończy się na jednej rozprawie. Tak naprawdę problem sprawności postępowań w sądownictwie powszechnym dotyczy wydziałów pierwszoinstancyjnych i rozbudowanej procedury dowodowej. Gdybyśmy mieli taki system, że sprawa jest przygotowywana przez pełnomocników, wpływa do sądu i na pierwszym terminie jest rozstrzygana, dziś nie byłoby problemu sprawności i moglibyśmy zafundować sobie każdy system, włącznie z brakiem jakiegokolwiek nadzoru administracyjnego.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Incydentalna niezawisłość
O sędziowskiej niezawisłości
TK: wyrok w sprawie ustawy o ustroju sądów powszechnych
Adam Niedzielski, MS: Strategicznie o Temidzie
Badania psychologiczne kandydatów na sędziów
Na wokandzie: Kierunek - obywatel
Kognicyjne (nie)możności
MS: nadzór potrzebny dla usprawniania sądów
Jutrzenka swobody
Prezydent: nowelizacja ustawy o sądach – do TK
B. Komorowski: "Niezależność sądownictwa fundamentem państwa demokratycznego"
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski