TK
Państwowe, prywatne lub obywatelskie – źródła finansowania działalności politycznej w Europie
finansowanie partii politycznych| Izba Gmin| Niemcy| podatek partyjny| Rada Europy| Riksdag| Short Money| Szwecja| Wielka Brytania
włącz czytnikDrugi model – możemy go nazwać kontynentalnym lub finansowaniem publicznym – dominuje w krajach europejskich. W jego ramach podstawowym źródłem dochodu partii są subwencje państwowe, których wysokość jest związana z poziomem poparcia uzyskanego w wyborach parlamentarnych (sposób liczenia wysokości przysługującej poszczególnym podmiotom dotacji różni się między krajami). W systemie tym występują też ograniczenia dozwolonych sposobów działalności partii (na przykład częsty jest zakaz prowadzenia działalności gospodarczej) oraz wyznaczane są limity wydatków przeznaczonych na określone cele oraz darowizn uzyskiwanych od osób prywatnych. Wszystkiemu towarzyszy obciążenie podmiotów korzystających z subwencji obowiązkami sprawozdawczymi i ustanowienie instytucji kontrolnych, uprawnionych do weryfikowania zgodności gromadzenia i wydatkowania funduszy partyjnych z obowiązującymi wymogami. Rozwiązaniom takim przyświeca chęć zapobieżenia występowaniu korupcji politycznej i uzależnieniu partii od biznesu. Model ten można zaobserwować w takich krajach, jak Belgia, Francja, Portugalia, Szwecja, czy w wielu „nowych” demokracjach regionu Europy Środkowo-Wschodniej, między innymi w Bułgarii, Czechach, Estonii, Polsce, Rumunii, na Słowacji i Węgrzech. Rozwiązania szczegółowe mogą się jednak w istotny sposób różnić w poszczególnych krajach. Należy o tym pamiętać podczas lektury omówienia sposobu funkcjonowania tego modelu, przedstawionego dalej na przykładzie regulacji szwedzkich.
Ostatnim z dających się wyselekcjonować jest model mieszany lub korporacyjny (ze względu na związaną z masowością poparcia dla partii segmentację społeczeństw, w których występuje). Jego istotną cechą jest powiązanie wysokości subwencji pochodzącej z pieniędzy publicznych z kwotą wpłat uzyskanych od osób prywatnych (tak zwane matching funds), między innymi w formie darowizn lub w ramach składki członkowskiej. Takie rozwiązanie ma służyć zachęceniu partii do budowania relacji z większą grupą obywateli i najczęściej jest powiązane z dużym wskaźnikiem upartyjnienia danego społeczeństwa (wysoki procent mieszkańców kraju należy do partii politycznych). Osoby fizyczne i prawne zyskują natomiast zachętę do wspierania partii w postaci różnego rodzaju ulg podatkowych. Zazwyczaj nie stosuje się także limitów darowizn i wpłat pochodzących od osób fizycznych i prawnych ani limitów wydatków na kampanię. Klasycznym przykładem kraju stosującego takie rozwiązania są omówione niżej Niemcy. Podobny system występuje też między innymi w Holandii, a poza Europą – w Stanach Zjednoczonych.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Finansowanie partii - potrzebna reforma a nie "odgrzewane" pomysły
Wolne wybory i frekwencja
Kompas - Czy możliwe są partycypacyjne sposoby finansowania partii politycznych w Polsce?
Wybory: mniejsze zło czy użyteczność publiczna
F. Rymarz: Finansowanie kampanii wyborczej na urząd Prezydenta RP
Przepisy da się nagiąć, zwłaszcza dotyczące finansowania kampanii wyborczych
Jak zaangażować się w kampanię wyborczą?
Jakubowski: Partyjne subwencje i dotacje
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.