Debaty



Bezpieczeństwo państwa jako wartość chroniona w konstytucji RP

bezpieczeństwo państwa| dobro jednostki| dobro wspólne| Konstytucja| ul Haq| UNDP| wartości chronione| wskaźnik rozwoju społecznego| zagrożenie terrorystyczne

włącz czytnik

Ul Haq wyszedł z założenia, że wraz ze zmianą paradygmatu światowej polityki i odejścia od konieczności utrzymania „bezpieczeństwa jądrowego” (nuclear security) potrzebna jest zmiana podejścia do bezpieczeństwa jednostki. Dotychczasowe poj­mowanie bezpieczeństwa uznane zostało za zbyt wąskie i zbyt skupione na aspekcie politycznym i wojskowym. Zaproponowana została koncepcja ludzkiego bezpieczeń­stwa (human security) i wyodrębnione zostały cztery najważniejsze aspekty takiego bezpieczeństwa:

– powszechność. Szereg zagrożeń (m.in. bezrobocie, przestępczość, narkotyki, przestępczość, zatrucie środowiska, naruszenia praw jednostki) ma według autora charakter uniwersalny i obecne są wszędzie, aczkolwiek w różnym stopniu nasilenia,

– niezależność (w rozumieniu niezależności od konkretnego państwa). Zagrożenia powodujące naruszenie ludzkiego bezpieczeństwa przestały być wydarzeniami da­jącymi się zamknąć w granicach jednego państwowa i wymagają międzynarodowej reakcji,

– ochrona przez prewencję. Postulowano rozwiązywanie przyszłych problemów u ich źródła przez nacisk na zapobieganie i działania prewencyjne,

– zorientowanie na człowieka. Ludzkie bezpieczeństwo miało umożliwić jedno­stce normalne funkcjonowanie w społeczeństwie, dokonywanie wyborów, dostęp do możliwości społecznych i gospodarczych oraz wolność od konfliktów i zagrożenia.

W zamyśle autora realizacja koncepcji ludzkiego bezpieczeństwa pozwalałaby jednostce na osiągnięcie stanu wolności od nędzy (słynne freedom from want F.D. Roosevelta) i wolności od strachu (freedom from fear). Stan ten osiągnięty może zostać przez zapewnienie jednostce siedmiu składników ludzkiego bezpieczeństwa:

– osobistego,

– politycznego,

– ekonomicznego,

– żywieniowego,

– zdrowotnego,

– ekologicznego,

– wspólnotowego (w tym kulturalnego i światopoglądowego). Podczas analizy poszczególnych składników ludzkiego bezpieczeństwa w celu zrozumienia charakteru tej koncepcji uwidocznia się silnie antropocentryczne nace­chowanie wizji ul Haqa. Proponowane przesunięcie środka ciężkości myślenia o bez­pieczeństwie z instytucji państwa na człowieka jest widoczne w każdym elemencie proponowanej koncepcji. Myślenie antropocentryczne w nauce o prawie i państwie nie jest nowością, jego elementy odnajdujemy m.in. u Kanta, Grocjusza czy Locke’a. Jednakże proces zmiany paradygmatu myślenia o prawach i wolnościach idący w kie­runku stawiania na pierwszym planie jednostki rozwinął się dopiero po II wojnie świa­towej, a wraz z zakończeniem „zimnej wojny” uwolnił się od konieczności pozosta­wania w cieniu globalnego zagrożenia wojną nuklearną.

Debaty

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.