Kolejnym krokiem w celu ukazania pełnego obrazu koncepcji ludzkiego bezpie­czeństwa jest analiza jej relacji do praw człowieka. C. Tomuschat pisze: „wygląda na to, że to nowe podejście (ludzkie bezpieczeństwo – przyp. J.J.) jest w dużej mierze rezultatem urzędniczej nadgorliwości w której zatracono wzgląd na dotychczasowe osiągnięcia na polu ochrony praw człowieka. Praktycznie wszystkie wymienione ob­szary bezpieczeństwa (…) są niczym więcej jak prawami wyrażonymi w międzynaro­dowych paktach z 1966 r.⁴⁴. Nie ma potrzeby tworzenia nowych koncepcji”⁴⁵.

Rozważania należy rozpocząć od spojrzenia na treść raportu UNDP. Pojęcie praw człowieka zostaje przywołane w nim wielokrotnie, a autor nadaje mu duże znaczenie, pisząc w akapicie poświęconym uniwersalizmowi idei ludzkiego bezpieczeństwa: „istnieje wiele zagrożeń wspólnych dla wszystkich ludzi – takich jak bezrobocie, narko­tyki, przestępczość, zanieczyszczenie środowiska czy naruszenia praw człowieka”⁴⁶. Jednakże na uwadze należy mieć to, że pojęcie praw człowieka nie posiada jednorod­nej i powszechnie przyjętej defnicji⁴⁷, a raport UNDP powstawał w przełomowym okresie dla doktryny i praktyki ochrony praw jednostki⁴⁸. W konsekwencji konieczne jest odczytanie kontekstu w jakim autor ujmował prawa człowieka. Wskazuje na to fragment dotyczący identyfikacji zagrożeń ludzkiego bezpieczeństwa, który określa pojęcie naruszeń praw człowieka jako „mierzone przez pozbawienie wolności na tle politycznym, tortury, zniknięcia, cenzurę prasy i inne naruszenia praw jednostki”. Ta­kie ujęcie praw człowieka wskazuje na przyjęcie przez autora definicji praw człowieka jako negatywnych praw politycznych i osobistych, a więc praw pojmowanych w dok­trynie jako tzw. pierwsza generacja praw człowieka⁴⁹. W konsekwencji przyjąć należy, że ul Haq sformułował pojęcie ludzkiego bezpieczeństwa opierając się na wąskim ujęciu praw człowieka. Nie ulega wątpliwości, że wiele obszarów będących przed­miotem zainteresowania praw tzw. drugiej i trzeciej generacji, znalazło swoje miejsce w idei human security, na co wskazuje umieszczenie wśród potencjalnych zagrożeń zjawisk takich jak bezrobocie, niedożywienie i brak podstawowych świadczeń spo­łecznych. Jednakże, analizując rozwój dyskusji o relacji ludzkiego bezpieczeństwa do praw człowieka, należy mieć owo specyficzne ujęcie na uwadze.