TK



TK: Konstytucyjne prawa i wolności jednostki

odszkodowanie od państwa| prawo mieszkaniowe| prawo własności| rodzina| Trybunał Konstytucyjny| wolność pracy| wolność zrzeszania się| wymiar emerytury| zasada równości

włącz czytnik

Zasada sprawiedliwości proceduralnej nakazuje zapewnić poszkodowanemu – zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego – efektywne instrumenty dochodzenia ochrony jego interesów. Uwzględniając całość uprawnień poszkodowanego wynikających z k.p.k. (w tym możliwość wniesienia do sądu środka zaskarżenia na decyzje organów ścigania o odmowie wszczęcia albo umorzeniu postępowania, a także możliwość wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia), nadanie terminowi do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia charakteru prekluzyjnego nie narusza wymogów konstytucyjnych. Rozwiązanie to pozwala jednocześnie zapewnić ochronę potencjalnego oskarżonego przed przedłużającym się stanem niepewności co do wyniku sprawy (wyrok z 25 września 2012 r., SK 28/10).

Gwarancje prawa do sądu obejmują prawo do uzyskania wyroku rozstrzygającego dany spór prawny. Jednakże wzgląd na inne wartości konstytucyjne, np. ochronę dobra wspólnego związanego z budową sieci dróg w Polsce, może uzasadniać ograniczenie kompetencji sądu administracyjnego w zakresie kontroli decyzji zezwalających na realizację inwestycji drogowej. Dopuszczalne było zatem wyłączenie możliwości orzeczenia nieważności takich decyzji w sytuacji, gdy nadano im rygor natychmiastowej wykonalności, a inwestor budowę już rozpoczął. Przez to skutki decyzji (m.in. przejście nieruchomości objętych decyzjami na własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego) stawały się nieodwracalne, a wywłaszczeni właściciele pozbawieni zostali możliwości przywrócenia własności (wyrok z 16 października 2012 r., K 4/10).

Będąca elementem sprawiedliwości proceduralnej zasada „równości broni” stron, nakazująca zrównoważenie ich pozycji procesowej odpowiednio do charakteru postępowania oraz roli w procesie, odnosi się również do kwestii rozłożenia ekonomicznych ciężarów postępowania. W ramach procedury cywilnej ma ją zapewniać reguła, zgodnie z którą koszty ponosi strona przegrywająca (zasada odpowiedzialności za wynik sprawy). Rozwiązanie, które nakładało na spółdzielnię (stronę pozwaną) obowiązek pokrycia kosztów procesu o wyodrębnienie lokalu, niezależnie od wyniku rozpoznania sprawy – a więc również wówczas, gdy pozew okazał się nieuzasadniony albo postępowanie umorzono, naruszało zasadę sprawiedliwości proceduralnej. Finansowe wsparcie osób domagających się wyodrębnienia lokalu poprzez zwolnienie ich z kosztów nie spełniało testu proporcjonalności z uwagi na zagrożenie, jakie rodziło dla praw majątkowych spółdzielni (a w konsekwencji – członków spółdzielni) oraz stabilności ich budżetów (wyrok z 27 lipca 2012 r., P 8/12).

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.